اسم الکتاب : بیان المراد؛ شرح فارسی بر اصول الفقه المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 254
حقّ از نظر ما اينستكه امر دلالت بر وجوب داشته و ظاهر در آن مىباشد
مشروط باينكه مجرّد بوده و از قرينهاى كه دلالت بر استحباب كند عارى و برهنه
باشد.
و احراز اين ظهور بهمين مقدار در صحّت استنباط وجوب از دليلى كه
متضمّن كلمه « امر » است كافى بوده و هيچ نيازى نداريم منشاء اين
ظهور را بدانيم كه آيا وضع بوده يا چيز ديگرى مىباشد.
البتّه از دريچه علمى محض كه بآن بنگريم درك و فهم اين معنا كه منشاء
ظهور مزبور چهچيز مىباشد امر نيكو و نافعى بوده كه بملاحظه آن شطرى در اين باره
صحبت نموده و اختلافى كه بين علماء وجود دارد و متعرّض گشته و سپس حقّ و مختار خود
را بيان خواهيم كرد:
امّا اختلاف حضرات، ايشان در اين باره دو رأى دارند:
بعضى فرمودهاند: معناى وجوب بعنوان قيد در موضوعله لفظ امر اخذ شده
و بعبارت ديگر:
لفظ امر براى طلب بشرط وجوب وضع شده.
گروهى ديگر گفتهاند: معناى وجوب اگر در موضوعله لفظ امر بعنوان قيد
اخذ نشده باشد در مستعمل فيه آن باين لحاظ منظور گرديده.
بيان مراد
قوله: و قيل غير ذلك: مثل اينكه برخى آنرا مشترك
معنوى بين وجوب و ندب و اباحه دانستهاند.
قوله: و الحقّ عندنا انّه دالّ على الوجوب: ضمير در « انّه » به لفظ امر راجع است.
قوله: و ظاهر فيه: يعنى ظاهر فى الوجوب.
قوله: هل هو الوضع او شيئ آخر: ضمير « هو » به منشاء هذا الظّهور راجع است.
متن: و الحقّ انّه ليس قيدا فى الموضوع له و لا فى المستعمل فيه، بل منشاء
اسم الکتاب : بیان المراد؛ شرح فارسی بر اصول الفقه المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 254