اسم الکتاب : بیان المراد؛ شرح فارسی بر اصول الفقه المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 18
ترجمه:
فائده علم اصول
هرمتشرّع و اهل ديانتى مىداند كه كلّيّه افعال اختيارى انسان در
شريعت مقدّس اسلامى حكمى داشته و بيكى از احكام پنجگانه يعنى وجوب، حرمت، استحباب،
كراهت و اباحه متّصف مىباشد.
و نيز مىداند كه اين احكام براى همه بعلم ضرورى معلوم و روشن نيست
بلكه بسيارى از آنها جهت اثباتشان نياز به اعمال نظر و اقامه دليل دارند و بعبارت
ديگر اكثر آنها از علوم نظرى هستند به ضرورى.
و علم اصول تنها علمى است كه تدوينش بخاطر استعانت بر استدلال نسبت
باحكام شرعى مىباشد بنابراين فائده آن كمك گرفتن و متمسّك شدن بآن است جهت
استدلال براى احكام از طريق ادلّه و براهين آنها.
بيان مراد
حاصل مراد مصنّف از اين عبارات آنست كه:
بر احدى پوشيده نيست كه تمام افعال و حركات و سكنات كه از روى اختيار
از انسان سر مىزند از نظر شرع انور اسلام داراى حكمى از احكام پنجگانه مىباشند
برخى واجب و دستهاى حرام و بعضى مستحبّ و پارهاى مكروه و احيانا افعالى ديگر
مباح مىباشند.
و بدون ترديد علم باين احكام ضرورى و بديهى نبوده لاجرم براى دست
يافتن بآنها نياز به اعمال فكر و اقامه دليل مىباشد پس علم باحكام خمسه از جمله
علوم نظرى است و معناى علم نظرى آنستكه محتاج به استدلال و تمسّك به اقامه برهان
مىباشد در نتيجه براى پى بردن به احكام افعاليكه از انسان صادر مىشود و اينكه
هرفعلى داراى چه حكمى مىباشد نياز به استعانت و كمك گرفتن از دليل مىباشيم و در
اين راه تنها علمى كه مىتواند ما را يارى نمايد علم اصول فقه مىباشد چه آنكه
تدوين و تأسيس آن صرفا بخاطر همين جهت مىباشد.
اسم الکتاب : بیان المراد؛ شرح فارسی بر اصول الفقه المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 18