اسم الکتاب : بیان المراد؛ شرح فارسی بر اصول الفقه المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 173
شرعيّه نقل داده شدهاند.
سپس مىفرمايند:
اينمقدار از مورد شكّ و ترديد نيست و همگان بآن معترفند و آنچه مورد
شكّ و ترديد باحثين اين مسئله بوده و مورد بحث و گفتگو است آنستكه آيا اين نقل در
عصر شارع مقدّس صورت گرفته و الفاظ رائج در لسان شرع آيا بوسيله شارع بنحو وضع
تعيينى يا تعيّنى وضع گرديده تا در نتيجه حقيقت شرعيّه ثابت باشد يا وضع مزبور پس
از عصر شارع و در لسان اتباع حضرتش صورت گرفته تا حقيقت شرعيّه منتفى و بجايش
حقيقت متشرّعه ثابت باشد.
بيان مراد
قوله: لم يكن يعرفها اهل اللّغة العربيّة: ضمير در « يعرفها » به هذه المعانى راجع است.
قوله: و هذا لا شكّ فيه: مشار اليه « هذا » نقل الفاظ از معانى لغوى به شرعى است.
قوله: على نحو الوضع التّعيينى: مقصود از وضع تعيينى آنستكه
شارع مقدّس مثلا لفظ صلوة را از معناى لغوى نقل داد و فرمود آنرا براى نماز وضع و
جعل مىكنم.
قوله: او التّعيّنى: مراد از وضع تعيّنى آنستكه
لفظ صلوة مثلا در اوائل نقل شارع با كمك قرائن در معناى شرعى استعمال مىشده و
بتدريج بواسطه كثرت استعمال از ذكر قرينه بىنياز شده بطورى كه پس از مدّتهاى مديد
ديگر لفظ بدون قرينه در معناى شرعى استعمال مىگرديد و در عصر شارع بسرحدّ حقيقت
رسيد.
قوله: او انّه وقع فى عصر بعده: ضمير در « انّه » به وضع تعيّنى راجع است و در « بعده » به شارع برمىگردد.
قوله: على لسان اتباعه المتشرّعة: ضمير در « اتباعه » به شارع برمىگردد.
متن: و الفائدة من هذا النّزاع تظهر فى الالفاظ الواردة فى كلام الشّارع
مجرّدة عن القرينة سواء كانت فى القرآن الكريم ام السّنّة.
اسم الکتاب : بیان المراد؛ شرح فارسی بر اصول الفقه المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 173