و فراوان مى‌باشد زيرا معرب عبارتست از كلمه‌اى كه از شباهت سابق الذّكر سالم و عارى باشد مثل دو كلمه « ارض » و « سما » و پرواضح است وقتى اسمى هيچيك از شباهات ياد شده بحرف را نداشته باشد برطبق اصل اوّلى بايد معرب گردد.

لغات در اسم‌

كلمه « اسم » داراى لغاتى است كه ذيلا ذكر مى‌شوند:

1- سما: بضمّ سين با الف مقصوره.

2- اسم: بضمّ همزه.

3- اسم: بكسر همزه.

4- سم: بضمّ سين.

5- سم: بكسر سين.

6- سمى: بروزن رضى.

شارح گويد:

شش لغت در « اسم » را در بيتى باين گونه بنظم درآوردم:

يعنى اسم را با ضمّه اوّلش و كسر آن بخوان يكبار با همزه مضموم و مكسور و بار ديگر با حذف همزه بلكه با سين مضموم و مكسور قرائت نما و بار سوّم با الف مقصوره و سين مضموم و مكسور بخوان.

قوله: و معرب الاسماء: از قبيل اضافه صفت بموصوف است و تقدير آن الاسماء المعربه مى‌باشد.

قوله: اخّره: ضمير فاعلى به مصنّف و ضمير مفعولى به معرب راجع است.

قوله: بخلافه: يعنى بخلاف معرب.

قوله: لانّه قد سلما من شبه الحرف السّابق: ضمير در « لانّه » به معرب راجع‌