شرح عربى:

كالشّبه الوضعى، بان يكون الاسم موضوعا على حرف واحد او حرفين كما هو الاصل فى وضع الحرف كما فى اسمى « جئتنا » و هما « التّاء » و « نا » ، فانّهما اسمان و بنيا لشبههما الحرف فيما هو الاصل ان يوضع الحرف عليه و نحو « يد » و « دم » اصله ثلاثة.

و كالشّبه المعنوى، بان يكون الاسم متضمّنا معنا من معانى الحروف سواء وضع لذلك المعنى حرف ام لا.

فالاوّل كما فى « متى » فانّها اسم و بنيت لتضمّنها معنى ان الشّرطيّة او همزة الاستفهام.

و الثّانى كما فى « هنا » فانّها اسم و بنيت لتضمّنها معنى الاشارة الّذى كان من حقّه ان يوضع له حرف لانّه كالخطاب.

و انّما اعرب « ذان » و « تان » لانّ شبه الحرف عارضه ما يقتضى الاعراب و هو التّثنية الّتى هى من خصائص الاسماء.

ترجمه و شرح:

بيان شباهت وضعى و معنوى‌اسم به حروف‌

مصنّف گويد:

از اقسام شباهت مدنى كه اسم را مبنى مى‌نمايد يكى از شباهت وضعى است همچون شباهتى كه در دو اسم واقع در « جئتنا » مى‌باشد.

شارح گويد:

شباهت وضعى آنستكه اسم از نظر وضع يك‌حرفى يا دوحرفى باشد چنانچه اصل وضع در حروف چنين است.

چنانچه در دو اسم « جئتنا » يعنى « تاء » فاعلى و « ناء » مفعولى اينگونه است يعنى تاء يك‌حرفى و « نا » دوحرفى مى‌باشد لذا ايندو مبنى شده‌اند و وجهش همانطوريكه اشاره شد اينستكه در وضع اصلى حروف با آنها شبيه هستند يعنى چون اصل وضع حروف آنستكه يك‌حرف يا دوحرف داشته‌