عند كما» بيايد.
متن: «137»
و في جواب كيف زيد قل دنف
فزيد استغنى عنه اذ عرف
تجزيه و تركيب
واو: عاطفه
فى جواب: جار و مجرور، متعلّق به « قل » ، مضاف.
كيف: از ادات استفهام، خبر مقدّم.
زيد: مبتداء مؤخّر و جمله « كيف زيد» مضاف اليه براى « جواب ».
قل: فعل امر، فاعلش ضمير « انت » است كه در آن باستتار وجوبى مستتر مىباشد.
دنف: خبر است براى مبتداء محذوف و تقديرش: زيد دنف مىباشد.
فاء: جواب است براى « ان » مقدّره و تقدير كلام چنين است:
ان تقل دنف فزيد استغنى الخ.
زيد: مبتداء
استغنى: بصيغه ماضى مجهول، خبر براى « زيد ».
عنه: جار و مجرور، متعلّق به « استغنى ».
اذ: بمعناى تعليل
عرف: بصيغه ماضى مجهول و ضمير نائب فاعلى در آن به « زيد » راجع است.
ترجمه:
و در جواب « كيف زيد» بگو: دنف، پس زيد بخاطر معلوم بودنش حذف شده.
شرح عربى:
و حذف ما يعلم، من المبتداء و الخبر، جائز.
فحذف الخبر كما تقول: زيد بعد، قول السّائل، من عند كما.