responsiveMenu
صيغة PDF شهادة الفهرست
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
اسم الکتاب : المباحث النحويه شرح سيوطى المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    الجزء : 1  صفحة : 438

شارح گويد:

مشروط باينكه قرينه و بيانى كه نماينده و مميّز خبر از مبتداء بوده در بين نباشد مانند:

زيد صديقك (زيد دوست تو است).

شاهد در « صديقك » بوده كه خبر است و از حيث تعريف با مبتداء متساوى است و چون قرينه‌اى كه خبر بودن آن از مبتداء را مشخّص كند وجود ندارد از اينرو لازم است برطبق اصل مؤخّر آمده و مبتداء را مقدّم قرار دهيم تا بدينوسيله از التباس و اشتباه خبر ما مبتداء اجتناب و دورى نموده باشيم.

بنابراين اگر در مورد مزبور قرينه و مبيّنى وجود داشته باشد كه بواسطه‌اش بتوانيم خبر را از مبتداء تشخيص دهيم تقديم آن برمبتداء جايز مى‌باشد مانند آنچه در قول ابن خطّاب وارد شده:

بنونا بنو ابنائنا و بناتنا

بنوهنّ ابناء الرّجال الاباعد

يعنى پسران پسران ما، پسران ما هستند و دختران ما، پسرانشان از جمله پسران مردمان دور از ما مى‌باشند.

شاهد در « بنونا » است كه خبر است از « بنو ابنائنا» و برآن مقدّم شده و مجوّز اين تقديم وجود قرينه مى‌باشد زيرا در حقّ پسران پسران يعنى نوه‌ها مى‌توان گفت كه ايشان پسران ما هستند ولى عكس آن صحيح نيست از اينرو « بنونا » را نمى‌توان مبتداء و « بنو ابنائنا» را خبر آن قرار داد.

سپس مصنّف گويد:

و همچنين تقديم خبر برمبتداء در جائيكه فعل باشد ممتنع است.

شارح گويد:

مقصود از « فعل » فعلى است كه ضمير مستترى را كه بمبتداء رجوع مى‌كند رفع داده باشد مانند:

زيد قام (زيد ايستاد).

شاهد در « قام » است كه خبر از « زيد » بوده و ضمير « هو » را كه در

اسم الکتاب : المباحث النحويه شرح سيوطى المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    الجزء : 1  صفحة : 438
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
صيغة PDF شهادة الفهرست