ذى: صفت براى « ال » محلّا مجرور است.

ان: شرطيّه.

تناد: فعل مضارع معلوم، مجزوم بان، فعل شرط.

او: عاطفه.

تضف: معطوف است به « تناد ».

اوجب: فعل امر، فعل و فاعل، جواب شرط.

واو: عاطفه.

فى غيرهما: مضاف و مضاف اليه، مضاف مجرور، متعلّق است به « قد ينحذف».

قد ينحذف: فعل و فاعل.

ترجمه:

و اگر علم بالغلبه منادى واقع شده يا اضافه گرديد پس واجب بدان حذف الف و لامش را و در غير ايندو مورد گاهى الف و لام حذف مى‌شود.

شرح عربى:

و بعض الاعلام، المنقولة، عليه دخلا للمح ما، اى لاجل ملاحظة الوصف الّذى، قد كان عنه نقلا كالفضل، يسمّى به من يتفأل بانّه يعيش و يصير ذا فضل، و الحارث، يسمّى به من يتفأل بانّه يعيش و يحرث، و النّعمان.

فذكر ذا، اى ال، و حذفه، بالنّسبة الى التّعريف سيّان.

ترجمه و شرح:

دخول الف و لام لمحيّه بربرخى اعلام منقوله‌

مصنّف گويد: و بربرخى اعلام الف و لام داخل شده و منظور از ادخال آن اشاره بمعنائى است كه علم از آن نقل داده شده است مانند: الفضل و الحارث و النّعمان.

شارح گويد:

برخى از اعلام كه قبلا داراى معنائى بوده و از آن بعلميّت نقل داده شده‌اند گاهى مدخول الف و لام واقع شده تا بوسيله « ال » بمعناى قبلى اشاره‌