قوله: حملا له على الجزم: ضمير در « له » به نصب راجع است.

قوله: كما حمل على الجرّ: ضمير نائب فاعلى در « حمل » به نصب راجع است.

متن: «46»

تجزيه و تركيب‌

سمّ: بصيغه امر حاضر، فعل و فاعل.

معتلّا: مفعول دوّمست براى « سمّ ».

من الاسماء: جارّ و مجرور، متعلّق است به « معتلّا ».

ما: موصوله، مفعول اوّل است براى « سمّ ».

كالمصطفى: جارّ و مجرور، متعلّق است به استقرّ، خبر است براى مبتداء محذوف و تقدير كلام و ذلك كالمصطفى الخ مى‌باشد و جمله اسميّه صله و عائد براى ماء موصوله مى‌باشد.

ترجمه:

نام بگذار آنچه را كه مانند مصطفى و مرتقى است از اسماء بنام معتل.

شرح عربى:

تتمّة

اذا اتّصل بهذه النّون نون الوقاية جاز حذفها تخفيفا و ادغامها فى نون الوقاية و الفكّ.

و قرء بالثّلاثة: تأمرونى.

و قد يحذف النّون مع عدم النّاصب و الجازم كقوله:

و سمّ معتلا من الاسماء، المتمكّنة، ما آخره الف، كالمصطفى، و ما آخره ياء نحو، المرتقى مكارما.