مضاف اليه آن مى‌باشد.

الالف: مفعول است براى « تخلف ».

جرّا: مفعول له و تقدير كلام للجرّ مى‌باشد.

و نصبا: معطوف است بآن.

بعد: مضاف، مفعول فيه، متعلّق است به تخلف.

فتح: مضاف اليه براى « بعد ».

قد الف: صفت است براى « فتح ».

ترجمه:

و ياء در جميع اسماء مذكوره بجهت جرّ و نصب بجاى الف قرار مى‌گيرد البتّه بعد از فتحه‌اى كه با لفظ همراه مى‌باشد.

شرح عربى:

و تخلف الياء فى جميعها، اى جميع الالفاظ المتقدّم ذكرها، الالف جرّا و نصبا اى فى حاليتهما، بعد ابقاء فتح، لما قبلها، قد الف، و الامثلة واضحة.

ترجمه و شرح:

جرّ و نصب در الفاظى كه‌اعراب نيابى دارند

مصنّف گويد:

در جميع و تمام اسماء مذكور يا در حالت جرّ و نصب بجاى الف قرار مى‌گيرد.

شارح گويد:

ضمير در « جميعها » به الفاظ و اسمائى كه قبلا ذكر شدند يعنى كلا و كلتا و اثنان و اثنتان راجع مى‌باشد و حاصل آنكه:

اين اسماء در حال نصب و جرّ با ياء مى‌آيند منتها با مراعات آنچه مصنّف گفته و آن اينستكه:

قبل از يا بايد فتحه باقى باشد و امثله و شواهد آن واضح و روشن است‌