responsiveMenu
صيغة PDF شهادة الفهرست
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
اسم الکتاب : المباحث النحويه شرح سيوطى المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    الجزء : 1  صفحة : 104

از خصائص افعال است و در صورت اتّصال آن بفعل اين خصوصيّت با شباهت فعل مضارع باسم تعارض كرده و قهرا شباهت ياد شده بدين‌وسيله تضعيف گشته و فعل بطرف اصل خود كه بناء است گرائيده مى‌شود.

و امّا اينكه مبنى برفتح است:

زيرا تركيب فعل مضارع با نون تأكيد، تركيب مزجى همچون « خمسة عشر» است و حكم اين مركّبات آنست كه جزء اوّلشان بايد مبنى برفتح باشند.

و مثال تركيب فعل مضارع با نون تأكيد مباشره مانند: و اللّه لاضربنّ.

تبصره‌

ناگفته نماند با قيد « مباشره » غير مباشره خارج گرديد يعنى اگر فعل‌

مضارع متّصل به نون تأكيد غير مباشره گردد حكم مذكور در آن جارى نيست.

و مقصود از نون تأكيد غير مباشره آنستكه بين نون و حرف آخر فعل الف تثنيه يا واو جمع يا ياء مؤنث مخاطبه حائل و فاصله شود كه در اينفرض ديگر فعل مبنى نبوده بلكه معرب است ولى اعرابش مقدّر مى‌باشد مانند:

يضربان، يضربنّ، تضربنّ.

دوّم: صورتيكه فعل از نون جمع مؤنّث اعمّ از مؤنّث غائب يا حاضر عارى باشد چه آنكه اگر نون مزبور بآن متّصل بوده و فعل از آن برهنه نباشد مبنى برسكون مى‌گردد.

امّا وجه مبنى شدنش بخاطر همان دليلى است كه گذشت يعنى نون جمع مؤنّث از خصائص افعال بوده و بدينوسيله با شباهت فعل مضارع باسم معارضه كرده و آن را تضعيف نموده و در نتيجه فعل را باصل خود كه بناء است مى‌كشاند.

و امّا اينكه مبنى برسكون است:

جهتش آنستكه چون فعل ماضى متّصل باين نون همچون:

ضربن مبنى برسكون بوده لاجرم بمنظور حمل مضارع برماضى آنرا نيز

اسم الکتاب : المباحث النحويه شرح سيوطى المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    الجزء : 1  صفحة : 104
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
صيغة PDF شهادة الفهرست