responsiveMenu
صيغة PDF شهادة الفهرست
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
اسم الکتاب : المباحث النحويه شرح سيوطى المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    الجزء : 1  صفحة : 100

آن معرب مى‌باشد.

و وجه معرب بودنش طبق آنچه مصنّف در كتاب تسهيل گفته اينستكه:

فعل مضارع شباهت خاصّى به اسماء دارد و بخاطر همين جهت بآن « مضارع » يعنى مشابه گفته‌اند.

و اين شباهت آنستكه:

اسماء داراى معانى متعدّد مى‌باشند چنانچه براى لفظ « عين » متجاوز از سى معنا شمرده‌اند يا لفظ « مولى » هم بمعناى آقا و هم بمعناى بنده آمده يا لفظ « قرء » بمعناى پاكى و ناپاكى هردو گفته شده و غير اين الفاظ از اسماء ديگر چه آنكه اسماء مشترك در لغت عرب بسيار است و در اينگونه از اسماء هركدام از معانى مورد نظر كه بخصوص مقصود باشند متكلّم براى تعيين آن قرينه‌اى كه در اصطلاح به قرينه معيّنه معروف است نصب مى‌كند مثلا اگر از « عين » چشم اراده كرده باشد مى‌گويد:

رأيت عينا باكية (ديدم چشمى گريان را).

مسلّما با قيد « باكية » هرمستمعى مى‌فهمد كه مراد متكلّم از « عين » چشم كه عضو مخصوص است مراد مى‌باشد.

يا اگر از آن چشمه را اراده نموده باشد مى‌گويد:

رايت عينا جارية (ديدم چشمه‌اى روان).

قيد « جارية » قرينه است كه از « عين » چشمه اراده شده و بهرتقدير اسماء مشترك داراى معانى متعدّد بوده و در وقت استعمال هركدام بخصوص را كه اراده كنند بايد براى آن قرينه معيّنه نصب نمايند بطورى كه در صورت عدم نصب لفظ مجمل شده و مخاطب نمى‌تواند آنرا برهيچيك از معانى لفظ حمل كند.

و اين خصوصيّت در فعل مضارع نيز موجود است چه آنكه فعل مضارع نيز داراى دو معنا است:

اسم الکتاب : المباحث النحويه شرح سيوطى المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    الجزء : 1  صفحة : 100
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
صيغة PDF شهادة الفهرست