هم بفتح همزه قرائت شده و هم بكسر آن:

1- ان تضلّ احدهما ( اگر فراموش كند يكى از آندو).

2- و لا يجرمنّكم شنآن قوم ان صدّوكم‌ ( وادار نكند شما را ظلم گروهى كه شما را از مسجد الحرام منع كردند).

3- افنضرب عنكم الذّكر صفحا ان كنتم قوما مسرفين‌ ( آيا ما از متذكر ساختن شما بقرآن بصرف اينكه بواسطه انكار بر خود ستم ميكنيد صرف‌نظر مى‌كنيم).

شاهد در لفظ « ان » است كه در اين سه آيه بمعناى شرطيه بوده و معذلك هم بكسر همزه و هم بفتح قرائت شده.

و نيز پيشتر گفتيم كه لفظ « ان » در قول فرزدق هم بفتح قرائت شده و هم بكسر و آن بيت عبارتست از:

مؤلّف گويد:

قلا ترجمه اين بيت گذشت طالبين مى‌توانند بمباحث پيش رجوع نمايند.

ب: مرجح دوّم آنستكه لفظ « فاء » بعد از آن بسيار ديده شده و اين مؤيّد آنستكه « ان » داراى معناى شرط مى‌باشد مانند آنچه در قول عبّاس بن مرادس سلمى آمده:

يعنى: اى ابا خراشه اگر به عزّت و جمعيّت خود فخرى مى‌كنى، پس بدرستيكه طائفه و قوم من را بجهت قلّت و كمى آنها كفتار نخورده است.

شاهد در وقوع « فاء » است بعد از « ان » در « امّا » .

ج: مؤيّد مرجّح سوّم آنستكه « ان » در قول شاعر كه ذيلا ميشود بر « ان » مكسوره عطف شده و نفس اين عطف مؤيّد است كه متعاطفين هردو بيك معنا هستند، بيت مزبور عبارتست از: