مصنّف مى‌گويد:

اين مقاله مردود است زيرا حرفى كه بواسطه علّت و جهتى حذف شده همچون ثابت محسوب ميشود لذا در « هذا قاض» بكسر « ضاد » آنرا قرائت كرده نه با رفع زيرا حذف ياء چون بواسط التقاء ساكنين صورت گرفته لاجرم در تقدير ثبوت است از اينرو نميتوان بآن رفع داد چون ضمّه بر ياء ثقيل است اگرچه ياء در لفظ نبوده و بحسب ظاهر تنوين رفع به ضاد داده شود، بنابراين در مثال مورد صحبت مى‌گوئيم چون بين نون « ان » و نون « انا » همزه فاصله شده اگرچه در تقدير باشد ادغام دو نون در يكديگر ممتنع است.

سپس مصنّف گويد:

و مثل همين بحث در آيه شريفه: لكنّا هو اللّه ربّى‌ جارى است.

شرح‌

قوله: و لئن زالتا ان امسكهما الخ‌ : آيه (41) از سوره فاطر.

تجزيه و تركيب‌

لام: موطئه، غير عامله، مبنى.

ان: شرطيّه، عامله، مبنى.

زالتا: فعل ماضى، تثنيه، مؤنث، غائب و ضمير تثنيه ضمير فاعلى است كه به آسمان و زمين راجع است، فعل شرط، محلا مجزوم مى‌باشد.

ان: نافيه، غير عامله، مبنى.

امسكهما: فعل و مفعول، فعل ماضى، مفرد، مذكر، غائب، از باب افعال متعدى، معلوم، جواب براى « ان » محلا مجزوم.

من: زائده.

احد: فاعل براى « امسك » .