ادعاى آنان ظاهر گردد و از آنجا كه پيامبر و امام واسطه در صدور آنها است از اين جهت نسبت خلق و ايجاد به آنها مانعى ندارد. خلاصه خداوند پيامبر و امام را آفريده و آنها را به مرتبه اعلاى كمال رسانيده وبر آنها چيزهايى را كه در نظام عالم صلاح است الهام مى فرمايد و هرچه آنها اراده نمايند خداوند مقارن اراده و مشيت آنها، خلق مى كند».[1]

ولى ظواهر قرآن درباره پيامبران بالاتر از اين را مى رساند زيرا آيات قرآن، همان طور كه بيان شد اين نوع كارها را به خود پيامبران و اوليا نسبت مى دهد و در اين نسبت هيچ نوع مجازگويى ندارد هم چنانكه درجمله هاى (تَخْلُقُ)و(تُبْرئُ) حقيقت را روشن كرديم.

تفسير اعجاز به اين صورت گويا به منظور دورى از توهم شرك انجام گرفته است و تصور شده است كه اگر بگوييم خود پيامبران پديد آرنده اين امورند دچار يك نوع شرك و دوگانگى مى گرديم.

ولى بايد توجه داشت كه شرك در صورتى پديد مى آيد كه آنان را در مقام ايجاد و انجام، مستقل تصور كرده، براى آنها فاعليت منهاى اذن و اراده الهى، تصور كنيم ولى هرگاه فاعليت آنان را در اين امور بسان فاعليت آنها در امور مادى مانند سخن گفتن، حركت كردن و... بدانيم ، و همگى را معلول قدرت انسان، و قدرت انسان را معلول ذات حق بدانيم و بسان نظام آفرينش كه همه علل در آنجا به ذات احديّت منتهى مى گردد، تصور كنيم، هرگز دچار شرك نخواهيم بود. زيرا اعتراف مى كنيم كه همه علل اعم از طبيعى و مجرد، به او منتهى مى گردد.

از اين گذشته، نويسنده مطلب ياد شده، دو صفحه بعد عبارتى دارد كه