افلاطون. و ديگرى نظريه جديدى مبنى بر يك رشته اصول علمى نو.

3. دكارت(1596ـ1650م) با اعتقاد به سه اصل مستقل خدا ـ نفس ـ جسم[1] بار ديگر نظر افلاطون را زنده كرد.

4. ولى صدر المتألهين با اثبات حركت عمومى در جوهر موجودات، تحول عظيمى در شناسايى و ارتباط روح به بدن پديد آورد، و ثابت كرد كه حركات ظاهرى و عرضى و حسى كه بر سطح عالم حكم فرما است، تجلى و نمود يك حركت جوهرى و عمقى جوهر عالم مى باشد، و حركت در جوهر جهان، تجلى بخش اين حركات ظاهرى و حسى است، و پيدايش انواع در جهان روى قانون حركت است، و روح، محصول قانون حركت عمومى جوهرى جهان مى باشد، و سرچشمه پيدايش نفس همان ماده متحوّل و متحرك است و ماده اين استعداد و شايستگى را دارد كه در دامن خود موجودى راپرورش دهد، كه با ماوراى طبيعت هم افق باشد. و مانعى نيست كه يك موجود مادّى در مراحل ترقى و تكامل خود، به يك موجود مجرد تبديل گردد.

اين ها نظراتى است كه از طرف فلاسفه بزرگ جهان، پيرامون روح اظهار شده است، در برابر آنان گروهى مانند پيروان مكتب ماديگرى، روح و روان و پديده هاى روانى را، خاصيت عادى و طبيعى تركيب ماده دانسته، و منكر هر نوع اصالتى براى روح شده اند و برخى ديگر در برابر آنان، جسم وماده را نمايشى براى روح انديشيده و اين دو گروه افراطى و تفريطى به عقيده خود به ثنويت و دوگانگى روح و بدن، با انكار يكى و اثبات اصالت ديگرى خاتمه داده اند.

5.در عصر حاضر مسئله روح شناسى از طريق تجربى و آزمايشى تعقيب، و علمى به نام «اسپريتيسم» پايه گذارى شده است و شيوه بحث و