35 حروف غير عامل‌

در اين قسمت، از بين حروف غير عامل، حروف استفهام، حرف شرط غير عامل و حروف جواب را بررسى مى‌كنيم.

حروف استفهام: أ- هل‌

به مثال‌هاى زير توجّه كنيد:

أقام زيد؟- هل يكتب على؟

در مثال‌هاى مذكور « همزه » و « هل » چه اثر لفظى و معنوى دارند؟

همان‌طور كه مشاهده مى‌كنيد، اين دو حرف هيچ‌گونه تأثيرى در لفظ ايجاد نكرده‌اند؛ به عبارت ديگر: با آمدن آنها « اعراب كلمه» تغيير نكرده، به همين دليل آنها را جزء حروف غير عامل قرار داده‌اند. ولى از جهت معنا، اين دو حرف، جمله مابعد خود را سؤالى كرده‌اند. در مثال اوّل، متكلّم از « قيام زيد» و در مثال دوّم، از « كتابت على» سؤال كرده است. به اين حروف، « حروف استفهام» گويند.

حرف شرط غير عامل: لو

در عبارت « لو جئتني اكرمتك»، حرف « لو » بيان مى‌كند كه اكرام مخاطب وابسته به آمدن او بوده است. بنابراين، « لو » مانند « ان » بيان‌كننده شرطيت است. آيا تفاوت اين دو را مى‌دانيد؟

تفاوت « لو » و « ان »: اين دو حرف از جهت اثر لفظى و معنوى باهم متفاوتند. قبلا گفتيم كه « ان » جزء حروف جازم است. حال آن‌كه « لو » هيچ اثر اعرابى ندارد. از جهت‌