ترجمه شارح كتاب علامه حلى- ره-

او همان مؤلف كتاب تبصره جمال الدين حسن بن يوسف بن علي بن مطهر حلى- ره- مشهورتر از آن است كه بوصف او حاجت باشد سيد مصطفى تفرشى در رجال خود چنانكه بخاطرم ميرسد فرمايد من صفت او نگويم چون كتاب من گنجايش ذكر علوم و تصانيف و فضائل و محامد او ندارد و هر كمال نيكو و فضيلتى كه مردم كسى را بستايند علامه فوق همه است انتهى و براستى بايد گفت پس از ائمه معصومين عليهم السلام در شيعه عالمى ببزرگى او نيامد بلكه در ميان اهل سنت نيز مانند او نمى‌شناسيم امام فخر رازى در احاطه بعلوم ضرب المثل است چنانكه گفتند:

اما چون علامه حلى را با او قياس كنيم وسعت علم او بسيار از فخر رازى بيشتر است با اين مزيت كه علامه بدقت حقائق هر علم را يافته و اما فخر رازى ألفاظ و اصطلاحات از حفظ كرده است و در معنى مردد مانده است و تشكيك كرده، علامه را در فقه بايد با سيد مرتضى و شيخ طوسى قياس كرد و در حكمت با خواجه نصير الدين طوسى و در رياضى همسر أبو ريحان بيرونى شمرد و در تحقيق عقلى و تنبه قرين أرسطو و در هر فن قرين بزرگترين مرد آن فن پس بى‌شبهه بزرگترين علماى اسلام است از سنى و شيعه گرچه بفقه تبرز داشت اما اهل دقت دانند كه استادى او در هيچ فن كمتر از فقه نبود و يكى از افتخارات عرب و شرف امت اسلام است.

تولد او در 19 رمضان سال 648 و رحلتش 11 محرم 726 هجرى است.