اسم الکتاب : بررسي و داوري در مسايل اختلافي ميان دو فيلسوف اسلامي المؤلف : حسنی، حسن الجزء : 1 صفحة : 3
داراى موقعيت سياسى بود، چه از طرف سلطان غياث الدين غورى بعنوان
سفير به دار الخلافه بغداد فرستاده شده است و در دربار سلاطين راه مىيافت و آنان
در مجلس درس و وعظ و مناظره او مىنشستند و ...[1].
از ابتكارات او، ترتيب و فصلبندى كتاب بوده كه قبل از او معمول
نبوده است[2].
خطيب و سخنور بود، در آن حد كه سخنان او مخالفين را تحت تاثير قرار
مىداد و بجانب او مىشتافتند[3].
ابن خلكان- متوفى 681 ه ق در وفيات الاعيان مىگويد:
«فخر رازى در عصر خود، يگانه و در علم كلام و معقول
سرآمد اهل زمان خود بوده است»[4].
صلاح الدين صفدى متوفى 764 ه ق- در الوافى بالوفيات مىگويد:
«فخر رازى بزرگترين مرد علم و جامعترين كس بوده است»[5].
3- معرفى روش بكار رفته در كتاب حاضر با تلخيص دو مسئله:
1- دلالت التزام:
فخر رازى دلالت التزام را معتبر نمىداند، كلام خود را در شرح بر «منطق اشارات» بعنوان اعتراض بر بو على چنين ادامه
مىدهد: ممكن نيست لفظ بر خارج لازم موضوع له خود دلالت نمايد چون امكان دارد براى
امرى، لوازم نامتناهى باشد، مسلما دلالت لفظ بر تمام لوازم نامتناهى محال است،
ديگر آنكه احاطه به تمام لوازم نامتناهى از عهده بشر خارج است اگر مراد «لوازم بين» باشد محذور ديگرى دارد و آن اينكه لازمى كه
در نزد شخص «بين» باشد، در نزد شخص ديگر غيربين خواهد بود و به
اختلاف اشخاص لوازم از لحاظ بين و غيربين بودن
[1]طبقات ناصرى- ج 2- شماره كتابخانه مجلس شورى 864/ 4 صفحه
588.
[2].... هو اوّل من اخترع هذا التّرتيب فى كتبه وافى
فيها بما لم يسبق اليه. يذكر مسئلة و يفتح باب تقسيمها ...
صلاح الدين صفدى- الوافى بالوفيات- انتشارات جهان تهران 1381 ه- ج
4- صفحه 248.
[3]محمد صالح زركان- الفخر الدين الرازى- چاپ قاهره 1383 ه
صفحه 25.
[4].... فريد عصره و نسيج وحده وفاق اهل زمانه فى علم
الكلام و المعقولات ... ابن خلكان- وفيات الأعيان- شماره كتابخانه مجلس شورى 9/ 12
ج 2- صفحه 48.