اسم الکتاب : عرفان و عارف نمايان ترجمه كتاب كسر أصنام الجاهلية المؤلف : ملا صدرا الجزء : 1 صفحة : 97
مىفرمايد[10]: «خداونددوست مىدارد
آنان را كه پيكار مىكنند به صف در راه خدا»، و مىفرمايد[11]: «مىرزمنددر راه خدا، پس مىكشند و كشته مىشوند».
و نشانهى مرگ دوستى در انسان دورى گزيدن از وسائل دنيوى و روگردانى
از انس گرفتن با مردمان و نفرت از شهوتها و بىاعتنائى به رسمهائى چون انس با اهل
زمانه و رفتن به پيش حكام و سلاطين است و همچنين همعنان نشدن با كمسالان و
جوانان و در پى همنشينى آنان و ديگر افراد خوشگذران و بيكاره نبودن، و دورى از
كسانى كه دلهاشان كشتگاه دنيادوستى و لذتجوئى در دنياست. چرا كه همعنانى چنين
كسان ماندگار شدن در دنيا را پيش انسان شيرين نمايد و نسبت به مرگ ايجاد كينه كند.
و ديگر از نشانهها تنهائىجوئى است و انسگيرى با مناجات خدا و كتاب
او و توجه به تهجّد و غنيمت شمردن شب و صفائى كه در آن با بريده شدن انسان از
مشاغل دست مىدهد. و كمترين مرتبهى محبت لذت بردن از تنهائى با حبيب و عشق به
مناجات با اوست، و اما آنكه خواب و يا همصحبتى با اغيار را از مناجات حبيب لذيذتر
مىبيند چگونه ادعاى محبتش را باور توان داشت.
و در داستان «برخ»- همان بردهى سياهى كه موسى (ع)
بهوسيلهى او باران طلبيد- آمده است كه خداوند تعالى به موسى (ع) فرمود: «برخمرا
بندهى خوبى است، جز اينكه عيبى دارد». موسى (ع) عرض كرد: «پروردگارمن! عيب او چيست؟». فرمود: «نسيمدرختان
او را جالب مىنمايد، و بدان آرامش مىگيرد و كسى كه مرا دوست مىدارد به چيزى
آرامش نگيرد».
پس نشانهى محبت اين است كه تمامى عقل و فهم در لذت مناجات حبيب
مستغرق گردد و با او انس گيرد، بهطورىكه با تنهائى و مناجات و انديشه در بزرگى و
جلال او همهى غمها به فراموشى سپرده شود، و بلكه انس و دوستى