سخنان نامفهومى كه خود را به تذكار و تكرار آنها مشغول ساخته‌اند؛ و همچنين چيزهاى ديگرى از مقوله‌ى همين وهميات و لاطائلات چون خوابهاى بى‌پايه و صورتهاى رؤيائى كه با آب‌وتاب براى ديگران نقل مى‌كنند. اضغاث احلامى كه نه تعبير دارند و نه معنائى؛ و نه تنها اين خوابها، كه بسيارى از سخنان بيدارى اين گروه خود از قبيل همين خواب و خيالات است.

اى عاقل دانا! وقتى در قلب كسى اين صور بى‌معنا و ديگر نقشهاى لاطائل به‌طورى نقش گيرد كه هرگز محو آنها ممكن نشود- نقشهائى از اعتقادات پوچ و خيالات فاسد و رؤياهاى شيطانى- ديگر كى و چه‌سان صور معقول و منقول در آن نقش تواند بست؟ نفسى كه در اثر آراء فاسده منحرف شده است تا زمانى كه اين نقوش باطل از صفحه‌ى آن زدوده نشوند صور حقائق در آن منتقش نتواند شد.

خامسا، با داشتن اين همه موانع- كه محال است باوجود آنها علمى منكشف گردد- اگر هم فرض كنيم نفسهاى اينان تهذيب يابد و بدانسان كه در اول خلقت بوده پاك شود، چگونه باوجود نادانى به جهتى كه از آن سوى به مطلوب راه توان يافت وصول به آن امكان پذيرد؟!

و ما روشن كرديم كه هر مطلوب قابل كسب را جهتى مخصوص و مقدماتى معين است كه جز بدان وسيله به آن مطلوب دست نتوان يافت، حال يا از طريق حدس بسوى آن حركت كنيم- آن‌چنان‌كه انبياء و اولياء كنند- و يا از راه فكر- همان‌سان كه حكماء و علماء مى‌نمايند-.

و كى تواند بازگشت به فطرت اصلى و پس از آن اشتغال به كسب علوم و تحصيل معارف در مدتى كم دست دهد؟ و كجا عمر چنين افراد اين مهلت در اختيارشان مى‌نهد؟! كسانى كه روزگارشان سپرى شده و عمرهاشان در سرگرمى با غير حق گذشته است؟!: «و هركسى را امكانات آنچه براى آن خلق شده بدست است»، [5] «و خداوند هركه را خواهد به راه راست هدايت كند». [6]

[5] - اشاره به حديث نبوى است: كل ميسر لما خلق له.

[6] - آيه كريمه‌ «وَ اللَّهُ يَهْدِي مَنْ يَشاءُ إِلى‌ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ». [سوره بقره 2/ 213]