از نسخه‌اى كه بر اثر سهل‌انگارى كاتب، غلطهاى فاحشى در آن راه يافته بود، هيچ دردى را دوا نمى‌كرد. به‌ناچار سالها در اين آرزو بودم كه نسخه‌اى ديگر از ايقاظ النائمين را بدست آوردم.

تارستان سال 1358 بود، در كتابخانه مركزى دانشگاه تهران، مخدوم بزرگوار استاد دانش‌پژوه را پس از سالها ملاقات كردم، ايشان كه از جستجوى تا آن زمان نافرجام من، باخبر بودند، با خوش‌روئى و سماحتى كه مخصوص ايشان است مژده پيدا شدن نسخه‌اى ديگر از ايقاظ را به حقير دادند كه ضمن مجموعه‌اى در كتابخانه انيستو ايران و فرانسه، نگهدارى مى‌شود و نسخه عكسى آن به همت والاى ايشان براى كتابخانه مركزى دانشگاه تهران فراهم آمده است. كوتاه سخن آنكه با توجه دوست عزيزم استاد دكتر حاكمى رئيس كتابخانه و معاون محترم ايشان، و نيز راهنمائى‌هاى ارزنده استاد دانش‌پژوه، در قبال موافقت با عكس‌بردارى از مجموعه‌اى كه داشتم، نسخه عكسى ايقاظالنائمين انستيتوى ايران و فرانسه را بدست آوردم. چه مى‌توان كرد، پيوسته گران‌بار محبت دوستان بوده‌ام و خلاصه با بهره‌مندى از دو نسخه موجود كار تصحيح را آغاز كردم.

مشخصات نسخه اول‌ نسخه‌اى كه عجالة در اختيار حقير است، در 94 صفحه 17 سطرى با قطع وزيرى و خط نسخ بالنسبه خوش، كتابت شده: «تمت فى يوم الاربعاء، سادس شهر ربيع المولود على يدافقر عباد الله ابن مرحمت‌پناه، ملا محمد مهدى آقابابا، شاهميرزائى سنة 1281» اين نسخه در حواشى ايقاظ النائمين، با حرف م، معرفى شده است.

مشخصات نسخه دوم‌ نسخه انستيتوى ايران وفرانسه كه از اين پس، نسخه آ، ناميده مى‌شود، در 112 صفه 17 سطرى كوچكتر از نسخه اول با قطع متوسط و با خطى ناپخته و اندكى ناخوانا، نوشته شده، «بيد الحقير اقل‌الطلاب شيخ ابراهيم الطهرانى سنه 1273»

مقايسه دو نسخه‌ از مقايسه دو نسخه مذكور، حقير به نتايجى رسيده است كه چندان به درستى آن مطمئن نيست! ولى به‌هر حال معروض مى‌دارد:

1- هر دو كتاب سواد فلسفى نداشته‌اند و از روى نسخه يگانه‌اى كتابت كرده‌اند؛ غلطها در هر دو نسخه شبيه به يكديگر است با اين همه نسخه حقير، كمتر غلط دارد، هر دو كاتب واژه‌هائى را كه نتوانسته‌اند بخوانند، نقاشى كرده‌اند كه در نتيجه واژه‌هاى نامفهوم در متن پديد آمده و كار تصبح را دشوارتر كرده است. مثلا واژه «هياة المتهياة» كه در نوشته‌هاى صدر الدين قونوى بكار رفته؛ آخوند در فصل: «فى كيفية