اطلاق اين لفظ صحيح باشد. حال وقتى مى‌گوييم: «وجود اصيل است» معناى آن اين است كه وجود حقيقتا موجود است، پس ناچار لفظ «موجود» بر آن اطلاق مى‌شود و چنانكه گفته شد، اطلاق اين لفظ مستلزم وجود زائد است؛ يعنى، بايد وجود ديگرى به‌وجود اوّل منضم گردد تا مجوز اين اطلاق باشد. پس اينكه در جواب اشكال مذكور گفته شد: «وجود موجود است ولى نه با وجود زائد» سخنى است نادرست. اگر وجود موجود است، ناگزير احتياج به‌وجود زائد دارد و مفرّى از آن نيست و اگر منكر وجود زائد براى آن باشيم، موجود نيست:

انّ «الموجود» فى عرف اللغة انّما يطلق على ما له ذات معروضة للوجود و لازمه انّ الوجود غير موجود.

2- 2- 1- 4: پاسخ اشكال‌

اولا، درباره معنا و مفهوم مشتق دو رأى وجود دارد: طبق يك رأى، معناى «مشتق» «ذات داراى مبدأ» است ولى طبق رأى ديگر- كه محققين نيز آن را پذيرفته‌اند- مفهوم «مشتق» بسيط است.

بنابراين رأى، مفهوم مشتق همان مفهوم مبدأ اشتقاق است كه لا بشرط اخذ شده است؛ يعنى، يك مفهوم است كه وقتى آن را بشرط لا اعتبار كنيم با واژه مبدأ اشتقاق از آن تعبير مى‌كنيم و وقتى لا بشرط اعتبارش كنيم با واژه مشتق. پس فرق «سفيد» با «سفيدى»، «شور» با «شورى» و امثال ذلك تنها به اعتبار لا بشرطى و بشرط لائى است.

ثانيا، بر فرض اينكه معناى «مشتق» «ذات داراى مبدأ» باشد، باز محذورى نيست، زيرا اين معنا هم بر ذاتى صادق است كه فاقد مبدأ است و مبدأ از خارج به آن ضميمه مى‌شود و هم بر ذاتى كه خودبخود واجد مبدأ است و مبدأ خارج از آن نيست، داخل در خود ذات و عين آن است. چراكه بنابر فرض، مبدأ عين ذات است و هر ذاتى واجد خود است‌ [1]، پس ذات واجد مبدأ است و در نتيجه اطلاق لفظ مشتق بر چنين ذاتى بلااشكال است. به عبارت ديگر، اگر معناى «مشتق» «ذات داراى مبدأ خارجى» بود؛ يعنى، در مفهوم و معناى آن قيد شده بود كه‌

[1] - مقصود از ذات در اينجا موجود فى نفسه لنفسه است. چنين موجوداتى چون لنفسه هستند پس واجد خود مى‌باشند، برخلاف موجودات فى نفسه لغيره كه واجد خود نيستند. توضيح بيشتر در مرحله آينده خواهد آمد.