اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 583
خواستند؛ ولى آنان
هيچگونه همراهى نكردند.[1]
از اين پس بنى قريظه به حملات ايذايى روى آوردند. پيامبر صلى الله عليه و آله در
پى خنثىسازى حركت آنان سَلَمَةبناسلم را با 200 مرد و زيد بن حارثه را با 300
مرد فرستاد، تا از محلههاى مدينه نگهبانى داده، با تكبير حضور خود را اعلام
دارند.[2] شبى نبّاش بن قيس قرظى با 10 تن از
دليران قوم خود به قصد شبيخون به مسلمانان تا بقيع الغَرقَد پيش آمدند؛ امّا گروهى
از مسلمانان ضمن تعقيب آنان، دو حلقه از چاههاى بنى قريظه را منهدم ساخته، وحشتى
در آنها افكندند.[3] حملات گاه و بيگاه
بنىقريظه، مسلمانان را به هراس افكنده و رفت و آمدشان را مختل ساخته بود؛ چنانكه
مسلمانان منطقه عوالى كه در نزديكى بنىقريظه مىزيستند، چون مىخواستند نزد
خانواده خويش بروند، به دستور پيامبر مسلح شده، گاه از بيراهه مىرفتند.[4] يهوديان يك بار به برجى كه زنان
پيامبر و نزديكانش در آن مستقر بودند هجوم بردند؛ امّا با رشادت صفيّه، عمّه
پيامبر كه به كشته شدن يكى از آنان منجر شد، ناكام ماندند.[5] افزون بر شدت عمل مشركان و
همراهى يهوديان با آنان، كمبود مواد غذايى بر بحران مىافزود و ياران رسولخدا كه
از هر سو در سختى و تنگنا قرار داشتند، با كمبود آذوقه نيز مواجه بودند؛
بهگونهاى كه هر فردى تنها مىتوانست غذاى يك يا دو نفر را تهيه كند؛[6] هر چند گاهى پيامبر صلى الله عليه و
آله بخشى از مشكلات مسلمانان را با معجزات خود حل مىكرد؛[7] چنانكه گفتهاند: دختر بشير بن سعد براى پدر و دايى خود عبداللَّه
بن رواحه مقدارى غذا برد كه رسولخدا صلى الله عليه و آله همگان را به آن دعوت كرد
و سير خوردند؛ بىآنكه كاستى در آن حاصل شده باشد.[8] از اين موارد در قضيه احزاب فراوان ذكر شده است.[9] اين وضعيت افزون بر شدت عمل مشركان و
همراهى يهوديان با آنان، موجب گرديد كه برخى از منافقان در وعدههاى پيامبر ترديد
كنند.[10] آنان سوگند ياد كردند كه همه آن
وعدهها فريب[1]. المغازى، ج 2، ص460 [2]. المغازى، ج 2، ص460 [3]. همان، ص 462 [4]. همان، ص 451 و 474 [5]. همان، ص 462- 463 [6]. الخرائج والجرائح، ج 1، ص 27 [7]. اعلام الورى، ص100 [8]. السيرة النبويه،ابنهشام، ج 2، ص 218 [9]. همان، ص 217؛المغازى، ج 2، ص 452 به بعد؛ دلايل النبوه، ج 3، ص 422- 427 [10]. تاريخ طبرى، ج 2،ص 92.
اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 583