اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 368
ابوالفتوح رازى نقل مىكند
كه هنگام نزول آيه «إِن تُخفُوا ما فِى صُدورِكُم أو
تُبدوهُ يَعلَمهُ اللّهُ» (آلعمران/ 3، 29) برخى،
از جمله ابوبكر نزد پيامبر آمده، از سختى اين تكليف (محاسبه بر مافىالضمير) به وى
شكايت بردند. پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: آيا درست است كه به رغم شنيدن اين
فرمان از آن سربپيچيد؟ آنان گفتند: خير، بلكه آن را شنيده، پيروى خواهيم كرد؛
آنگاهآيه «لَا يُكَلِّفُ اللّهُ نَفساً إِلّا وُسعَها» (بقره/ 2، 286) نازل شد و آيه پيشين را نسخ كرد.[1] در ذيل آيه تحريم غيبت نيز
روايت شده كه روزى ابوبكر و عمر، سلمان را براى تهيه غذا نزد پيامبر فرستادند.
حضرت نيز او را نزد خزانهدارش «اسامه» فرستاد. اسامه از خالى بودن خزانه خبر داد
و سلمان با دست تهى بازگشت. آن دو پنهانى به يكديگر گفتند: اسامه بر ما بخل ورزيد و
اگر سلمان را براى آب به چاهى بر طلب آب بفرستيم، آن چاه درجا خشك خواهد شد؛ سپس
نزد پيامبر آمدند و حضرت به آنها فرمود: چرا گوشت سلمان و اسامه را به
دهنگرفتهايد. در اين هنگامآيه نازل شد: «لَايَغتب
بَعضكُم بَعضاً أَيُحبُّ أحدُكم أَن يَأكُلَ لَحمِ أَخيهِمَيتاً». (حجرات/ 49، 12)[2] دررواياتى از امام باقر و
امام كاظم عليهما السلام آيه 108 نساء/ 4: «إِذ
يُبيّتونَ ما لَا يَرضى مِنالقولِ» در شأن ابوبكر و عمر و
ابوعبيده دانسته شده كه در مجالس خصوصى خود، سخنانى بر خلاف رضايت خدابر زبان
مىآوردند.[3] آيه 7 مجادله/ 58: «ما يَكونُ مِن نَجوى ثَلثة»
نيز درباره جلسههاىپنهانى آنها دانسته شده است.[4] بنابر روايتى ديگر از امام صادق عليه السلام ذيل آيات «أَم أَبرموا أَمراً فَإِنّا مُبرِمون* أَم يَحسبُونَ أَنّا لَا
نَسمَعُ سِرَّهُم و نَجول- هُم» (79- 80 زخرف/ 43) اين
گروه به توطئهچينىهايى مشغول بوده و اسرار و رازهايى در ميان خود داشتهاند[5] كه آيات 25- 26 محمّد/ 47 اين اعمال و
اسرار آنها را بازگشت به دوره پيش از اسلام ياد مىكند.[6] از بريده اسلمى و ابنعبّاس نيز رواياتى[1]. روض الجنان، ج 4،ص 145 [2]. جوامع الجامع، ج2، ص 510؛ الميزان، ج 18، ص 333 [3]. الكافى، ج 8، ص180؛ تفسير عياشى، ج 1، ص 275 [4]. الكافى، ج 8، ص179؛ بحار الانوار، ج 24، ص 365 [5]. البرهان، ج 4، ص884 [6]. الكافى، ج 1، ص420
اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 368