اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 223
رساندند. ماجراى نزول اين
فرشتگان در آيات 69- 76 هود/ 11؛ 51- 56 حجر/ 15؛ 31- 32 عنكبوت/ 29 و 24- 35
ذاريات/ 51 بازگو شده است. كاربرد صيغه جمع در آيات ياد شده نشان مىدهد كه آنان
دست كم سه فرشته بودهاند.[1] رقمهاى 4، 9، 11[2] و 12[3]
نيز نقل شده است. در روايتى از امام صادق عليه السلام[4] و نيز منابع اهل سنّت[5]، تعداد فرشتگان، 4 و به نامهاى جبرئيل، ميكائيل، اسرافيل و كروبيل
(رفاعيل) ذكر شده است. فرشتگان به صورت ميهمان و
به روايتى، در شب[6] بر ابراهيم عليه السلام وارد شده،
ابتدا بر او سلام كردند: «ونَبّئهُم عَن ضَيفِ إِبرهيمَ*
إِذ دَخَلوا عَلَيهِ فَقالوا سَلماً» (حجر/ 15، 51- 52)،
(ذاريات/ 51، 24- 25). ابراهيم ميهمان را دوست مىداشته؛ از همين رو كنيهاش
ابوالاضياف يا ابوالضيفان[7] بوده است؛ به همين دليل، ميهمانى بهترين راهى بود كه ملائكه براى
ديدار با او برگزيده بودند.[8] با آن كه ناشناس بودن ميهمانان، ابراهيم را انديشناك كرده بود،[9] سلام آنان را به گرمى و با تحيّتى
افزون پاسخ داد[10]:
«قالَ سَلمٌ.» (ذاريات/ 51، 25) با ورود ميهمانان، ابراهيم عليه السلام كه آنان را
بشر مىپنداشت،[11] براى آن كه مانع او نشوند، پنهانى به
اندرون رفت و با شتاب، گوسالهاى بريان (و فربه[12]) را در حالى كه از آن آب و روغن مىچكيد،[13] حاضر ساخت: «فَما لَبِثَ أَن
جاءَ بِعِجلٍ حَنيذ» (هود/ 11، 69)،
«فَراغَ إِلى أَهلِهِ فَجاءَ بِعِجلٍ سَمين»
(ذاريات/ 51، 26) و چون ميهمانان دست به سوى غذا نبردند در دل از آنان ترسيد: «فَأَوجَسَ مِنهُم خيفَة»
(ذاريات/ 51، 28)[14][1]. التفسير الكبير، ج18، ص 22 و 23؛ الميزان، ج 10، ص 320 [2]. مجمعالبيان، ج 5،ص 272 [3]. همان، ج 9، ص 237 [4]. الكافى، ج 8، ص328 [5]. الدرالمنثور، ج 4،ص 446 [6]. بحارالانوار، ج12، ص 170 [7]. تاريخ دمشق، ج 6،ص 173 [8]. مجمعالبيان، ج 5،ص 272 [9]. الميزان، ج 18، ص377 [10]. همان، و ج 10، ص320 [11]. مجمعالبيان، ج5، ص 272؛ الميزان، ج 10، ص 320 [12]. نمونه، ج 22، ص345- 346 [13]. الميزان، ج 10، ص320 [14]. همان، ج 18، ص378
اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 223