اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 563

نكوهش دارد و مؤمنان را به سبب سستى در جنگ و ضعف در اراده سرزنش كرده است. [1] افزون بر آيات سوره آل‌عمران، آيات ديگرى نيز چون آيه 17 و 36- 37 انفال/ 8؛ 126- 127 نحل/ 16 و 62 نور/ 24 هم درباره غزوه احد نازل شده است. [2] شمارى از اين آيات به صراحت به وقايع احد پرداخته است و برخى به طور غير صريح و به نكاتى كلّى اشاره دارد در اين آيات به موضوعاتى چون تهديد و نكوهش مشركان، سرزنش منافقان، وعده پيروزى و يارى مؤمنان، عوامل شكست در جنگ، شايعه قتل رسول خدا، هشدار به مؤمنان، دلدارى به مؤمنان، مثله كردن شهيدان، مقام شهيدان، و آرامش پس از جنگ پرداخته است.
تهديد و نكوهش مشركان‌
مشركان قريش كه از ابتداى بعثت با رسول خدا مخالفت مى‌كردند و همواره مسلمانان را آزار مى‌دادند، در آيات متعدّدى از جمله آيات مربوط به غزوه احُد مورد عتاب و سرزنش خداوند قرار گرفتند: «لِيَقطَعَ طَرَفًا مِنَ الَّذينَ كَفَروا او يَكبِتَهُم فَيَنقَلِبوا خابين». [3] (آل‌عمران/ 3، 127) در اين آيه، مشركان به عذاب و ذلّت دنيايى تهديد شده‌اند و در آيه 151 آل‌عمران/ 3 مى‌فرمايد: به زودى در دل‌هاى كافران به سبب مشرك شدنشان بيم و هراس افكنيم: «سَنُلقى فى قُلُوبِ الَّذينَ كَفَروا الرُّعبَ بِما اشرَكوا بِاللَّهِ ...» و در آيات بعدى، خداوند به مشركان هشدار مى‌دهد كه مهلت يافتن آنان نه به جهت حقّانيّت است؛ بلكه فرصت يافتن براى افزايش گناهان و در نتيجه گرفتارى به عذاب خوار كننده است:
«و لا يَحسَبَنَّ الَّذينَ كَفَرُوا انَّما نُملى لَهُم خَيرٌ لِانفُسِهِم انَّما نُملى لَهُم لِيَزدادُوا اثمًا و لَهُم عَذابٌ مُهِين». (آل‌عمران/ 3، 178) از سوى ديگر، خداوند عذاب بزرگ قيامت را به آنان يادآورى مى‌كند: «انَّ الَّذينَ اشتَرَوُا الكُفرَ بِالايمنِ لَن يَضُرُّوا اللَّهَ شيًا و لَهُم عَذابٌ اليم». (آل‌عمران/ 3، 177)

[1]. الميزان، ج 4، ص5؛ السيرة النبويه، ابن هشام، ج 3، ص 106
[2]. بحارالانوار، ج20، ص 57، 63، 79؛ اسباب‌النزول، ص 152 و 195
[3]. جامع البيان، مج3، ج 4، ص 113

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 563

صيغة PDF

شهادة

الفهرست