اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 464

را پيش‌بينى كرده بود. بخشى از ابيات منسوب به ابوطالب، حاكى از عقايد او و بخشى داراى ارزش تاريخى است؛ به طورى كه محققان در ماجراهاى عربستان و نخستين سال‌هاى بعثت‌نبوى صلى الله عليه و آله به آن‌ها استناد مى‌كنند. پاره‌اى از خاورشناسان نيز به آن‌ها توجّه كرده‌اند. [1]
ايمان ابوطالب‌
ايمان و اسلام ابوطالب از ديرباز ميان شيعه و سنى، محل بحث و نزاع بوده؛ امّا سمت و سوى مباحث از نگاه تاريخى، به مسأله كلامى تغيير مسير داده است. در عرصه مجادلات حديثى، هر دو فرقه، ابوابى را در مجامع حديثى به موضوع ايمان ابوطالب اختصاص داده‌اند كه در كتاب «الحجّة» از اصول كافى، روايت‌هايى در اين‌باره و جاى‌گاه او در مراحل گوناگون زندگى حضرت رسول صلى الله عليه و آله نقل شده است. [2] در ديگر كتاب‌ها نيز روايات بسيارى هست‌ [3] كه شيعه براساس آن‌ها، مدعى اجماع اهل بيت عليه السلام بر ايمان وى است. [4]
منابع تاريخى و حديثى اهل‌سنت بر چند نكته متّفق‌اند: سرپرستى ابوطالب از پيامبر صلى الله عليه و آله، حمايت او از آن حضرت در برابر مشركان و از بين رفتن امنيت با مرگ ابوطالب؛ ولى در باب سكوتِ وى هنگامِ احتضار و بر زبان نياوردن شهادتين، اختلاف دارند؛ هرچند روايت‌هايى كه نشان مى‌دهد كلمه شهادتين را بر زبان آورده، از ديد آنان پنهان نمانده است. [5] بر اساس روايت‌هاى تاريخى، نه تنها ابوطالب را نمى‌توان در زمره افراد بى‌اعتنا به دعوت نبوى شمرده، بلكه به گواهى تاريخ، خلق و خو و رفتار فردى- اجتماعى پيامبر صلى الله عليه و آله در سال‌هاى پيش از بعثت، اثر تربيت خاندانى است كه به‌

[1]. دائرةالمعارف بزرگاسلامى، ج 5، ص 619
[2]. الكافى، ج 1، ص440- 454
[3]. البرهان، ج 2، ص46، 672، 678 و 719 و ج 4، ص 274- 275
[4]. الميزان، ج 7، ص57- 59
[5]. السير و المغازى،ص 238؛ السيرة النبويه، ج 2، ص 418

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 464

صيغة PDF

شهادة

الفهرست