اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 422
دنيايى به حداقل ممكن
قناعت مىكرد و حتّى حاضر به پذيرش هديه نبود.[1] ابوذر گاه در مسجد مىخوابيد.[2] وى در حقْگويى سرآمد بود؛ چنانكه حضرت على عليه السلام فرمود:
امروز هيچكس جز من و ابوذر نيست كه در راه خدا از سرزنش ديگران نهراسد[3] و اين براساس عهدى بود كه با پيامبر
بسته بود.[4] ابوذر، هرگز از بيان حق باز نايستاد و
هنگامىكه بدو گفتند: چرا با اينكه خليفه تو را از فتوا دادن منع كرده، باز چنين
مىكنى؟ گفت: به خدا سوگند! اگر خنجر بر حلقم نهيد تا يك كلمه از آنچه را از
رسولخدا شنيدهام، ترك كنم، چنين نخواهم كرد.[5] پيامبر صلى الله عليه و آله او را از آنانى دانسته كه بهشت، مشتاق
ديدارشان است.[6] ابوذر از اركان آفرينش[7] و از حواريون پيامبر در قيامت نيز
شمرده شده است.[8] او در ربذه، در تنهايى و سختى در كنار
همسر يا تنها دخترش به سال 32 هجرى درگذشت[9] و به وسيله كاروانى كه از عراق مىآمدند، تجهيز و دفن شد[10] و اينگونه وعده پيامبر كه ابوذر تنها
مىميرد، درباره او تحقّق يافت.[11] از ابوذر نسلى باقى نمانده است.[12] ابوذر در شأن نزول مفسّران، در ذيل چند آيه
از ابوذر سخن به ميان آوردهاند: 1. ابنعبّاس در ذيل آيه
20 مزمل/ 73 در كنار حضرت على عليه السلام از ابوذر ياد كرده كه مقصود از «طال- فَةٌ مِن الّذين مَعَك»
بوده و همچون پيامبر صلى الله عليه و آله نزديك به دو سوم يا نصف يا يك سوم شب را
به بيدارى و عبادت مىگذراندند.[13] چنانكه نقل شده، با نزول آيه
«كَانوا قَليلًا مِن الّيلِ ما يَهجَعون» (ذاريات/ 51، 17)
ابوذر از كسانى بود كه براى عبادت خداوند بر خود سخت مىگرفت و با تكيه بر عصا و
حالِ ايستاده بيشتر شب را به عبادت[1]. المعجمالكبير، ج2، ص 150 [2]. همان، ص 148 [3]. الطبقات، ج 4، ص175 [4]. المعجمالكبير، ج6، ص 126 [5]. الطبقات، ج 2، ص270 [6]. الخصال، ج 1، ص303 [7]. الاختصاص، ص 5 [8]. همان، ص 61 [9]. تاريخ طبرى، ج 2،ص 629 [10]. المعجمالكبير، ج6، ص 126 [11]. المغازى، ج 3، ص1001 [12]. جمهرةانسابالعرب، ص 186 [13]. مجمعالبيان، ج10، ص 575
اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 422