اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 406

ابودحداح انصارى‌
سيدمحمود دشتى‌
ابودحداح انصارى: صحابى پيامبر
در روايتى از ابن‌عبّاس در ذيل آيه 222 بقره/ 2 از ثابت‌بن‌دحداح (دحداحه) ياد شده است. [1] منابع رجالى، كنيه‌اش را ابودحداح ياد كرده‌ [2] و در ذيل 4 آيه، به ويژه 245 بقره/ 2 از او نام برده‌اند. [3] اين‌كه ابودحداح، همان ثابت‌بن‌دحداح است يا نه، به‌درستى روشن نيست. گويا منابع رجالى خواسته‌اند او را دو فرد بدانند. ابن‌عبدالبر درباره ابودحداح مى‌نويسد: فلان بن‌دحداحه از صحابه پيامبر شمرده شده و جز اين‌كه از انصار و هم پيمان با آنان بوده است، اطلاع ديگرى از نام و نسب وى به دست نياوردم. [4] وى درباره ثابت‌بن‌دحداح آورده است: ثابت بن‌دحداح (دحداحه) بن‌نُعَيم بن‌غَنْم بن‌اياس، مشهور به ابودحداح در ميان طايفه بنى‌انيف يا بنى‌عجلان‌مى‌زيسته و با بنى‌زيد بن‌مالك بن‌عوف، هم پيمان بوده است. [5]
ابن‌حجر، اين دو را روشن‌تر معرّفى كرده و نزول آيه 222 بقره/ 2 را در پاسخ به پرسش ثابت بن دحداح دانسته؛ [6] ولى حادثه‌اى مرتبط با نزول آيه 245 بقره/ 2 را نيز درباره ابودحداح به وى نسبت داده است؛ آن‌گاه در ادامه با استناد به روايتى كه سند آن را صحيح ندانسته، مى‌گويد: ابودحداح تا زمان معاويه، در قيد حيات بوده؛ در حالى كه ثابت‌بن‌دحداح در زمان حيات رسول خدا از دنيا رفته است؛ [7] با وجود اين، اطلاعات‌

[1]. جامع‌البيان، مج2، ج 2، ص 518؛ الاصابه، ج 1، ص 503
[2]. الاستيعاب، ج 1، ص278
[3]. مجمع‌البيان، ج 2،ص 608
[4]. الاستيعاب، ج 4، ص210
[5]. همان، ج 1، ص 278
[6]. الاصابه، ج 1، ص503
[7]. همان، ج 7، ص 100-102

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 406

صيغة PDF

شهادة

الفهرست