اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 404

ابودجانه در شأن نزول‌
1. «يأيُّهَا الَّذينَ ءامَنُوا إنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيسرُ وَالْأَنْصَابُ وَالأزْلمُ رِجْسٌ مِنْ عَمل الشَّيطن فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ‌ اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! شراب و قمار و بت‌ها و أزلام/ نوعى بخت‌آزمايى‌] پليد و از عمل شيطان است. از آن‌ها دورى كنيد تا رستگار شويد.» (مائده/ 5، 90) گفته‌اند: عدّه‌اى از اصحاب، از جمله ابودجانه در منزل سعد بن ابى‌وقّاص اجتماع كرده و پس از تناول غذا، شرابى حاضر كردند تا بنوشند كه آيه نازل شد و حرمت قطعى خمر را اعلام كرد. [1]
2. از ابن عبّاس نقل شده كه آيه‌ «إنَّ اللَّهَ يُحِبُ‌الّذين يُقتِلُونَ فى سَبيلِه صَفّاً كَأَنّهم بُنين مَرْصُوص‌ خداوند، كسانى را دوست دارد كه در راه او پيكار مى‌كنند؛ گويى بنايى آهنين‌اند» (صف/ 61، 4) در شأن امام على عليه السلام و ابودجانه انصارى و عدّه ديگرى از صحابه نازل شده. به همين مضمون، روايتى از امام‌باقر عليه السلام نيز نقل شده است. [2]
3. ذيل آيات 152- 155 آل عمران/ 3 كه مربوط به جنگ احد است‌ «ولَقَد صَدقكُمُ اللّهُ وعدَهُ إِذ تَحُسّونهم بِإِذنِهِ ...» از جهاد و دفاع ابودجانه ياد شده و آمده كه در غزوه احد، پيامبر صلى الله عليه و آله شمشيرى را به دست گرفت و فرمود: كيست كه حق اين شمشير را ادا كند؟
ابودجانه پرسيد: حق آن چيست؟ حضرت پاسخ گفت: آن‌قدر با آن بجنگى تا كج شود.
ابودجانه داوطلب شد و شمشير را از وى گرفت. او كه مردى شجاع بود و هنگام جنگ، عصابه‌اى (دستمالى) سرخ بر سر مى‌بست، به وسط ميدان رفت. با غرور گام برمى‌داشت و رجز مى‌خواند. پيامبر فرمود: خداوند اين‌گونه راه رفتن را، به جز در مانند چنين جاى‌گاهى دشمن دارد. [3] وى با اين‌كه به هند، همسر ابوسفيان، در حالى كه مشركان را به جنگ تحريك مى‌كرد، دست يافت، از كشتن او صرف نظر كرد و گفت: شمشير رسول خدا گرامى‌تر ازآن است كه بر فرق زنى فرود آيد. [4] گفته‌اند: در همين جنگ، پس از آن‌كه‌

[1]. مناقب، ج 2، ص203- 204؛ البرهان، ج 2، ص 360
[2]. البرهان، ج 5، ص363
[3]. السيرة النبويه، ج3، ص 66- 67؛ الطبقات، ج 3، ص 420؛ مجمع البيان، ج 2، ص 826
[4]. السيرة النبويه، ج3، ص 69؛ تاريخ طبرى، ج 2، ص 63؛ البداية و النهايه، ج 4، ص 14

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 404

صيغة PDF

شهادة

الفهرست