اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 402
ابودجانه محمد خراسانى ابودجانه انصارى:
سمّاكبنخَرَشه (سمّاكبن اوس بنخرشه) بنلوذان بنعبدود بنثعلبه خزرجى انصارى
صحابى باوفاى پيامبر صلى الله عليه و آله ابودجانه از قبيله خزرج و
طايفه بنىساعده بود.[1]
در پيمان مؤاخات، پيامبر صلى الله عليه و آله او را برادر عتبةبن غزوان قرار داد.[2] وى در جنگ احد حضور داشت و ثبات قدم و
دفاعش از رسول خدا در آن روز، مشهور است.[3] در غزوه خيبر نيز شركتداشته و حارثِ يهودى از شجاعان دشمن و چند تن
ديگر را كشته است.[4] به نقلى ديگر، وى در آن نبرد به
فرماندهى امام على عليه السلام تعدادى از جنگجويان و قهرمانان دشمن را كشته و
سرهايشان را نزد رسول خدا آورده است؛[5] سپس در پيشاپيشِ مسلمانان به قلعههاى خيبر حمله برده،[6] در جنگ حنين و با كمك امام على عليه
السلام چند نفر از پرچمداران دشمن را به قتل رسانده و به نقلى، در غزوه تبوك،
پيامبر، پرچم خزرجيان را به او سپرده است.[7] گويا از همين رو است كه ابن شهر آشوب، وى را در شمار صحابه جنگجو و
مشهور به جهاد، آوردهاست[8] و بنا به نقلى، در حجّةالوداع، پيامبر صلى الله عليه و آله او را در
مدينه به جاى خود گمارد.[9]
براساس روايتى، پيامبر به حضرت على عليه السلام دستور داد كه براى دفع جن و سحر،
براى ابودجانه حرزى[1]. اسدالغابه، ج 6، ص92، البداية والنهايه، ج 6، ص 252 [2]. اسدالغابه، ج 6، ص93؛ سير اعلام النبلاء، ج 1، ص 243 [3]. السيرة النبويه، ج3، ص 66؛ الطبقات، ج 3، ص 420؛ تاريخ طبرى، ج 2، ص 64 [4]. المغازى، ج 2، ص654 و 710 [5]. مناقب، ج 1، ص 248 [6]. البداية والنهايه، ج 4، ص 160 [7]. المغازى، ج 3، ص902 و 996 [8]. مناقب، ج 2، ص 78-79 [9]. السيرة النبويه، ج4، ص 601
اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 402