اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 310

2. «وكانَ الإِنسنُ أكثرَ شَى‌ءٍ جَدَلًا». (كهف/ 18، 54) بر پايه قولى، منظور از انسانِ مجادله‌گر، عبداللّه بن زبعرى ذكر شده كه به مجادله با پيامبر صلى الله عليه و آله برمى‌خاست. [1]
3. چون پيامبر آيات 98- 100 انبياء/ 21 را بر مشركان تلاوت كرد كه در آن از پرستش غيرخدا نهى و معبودهايشان، هيزم آتش دوزخ خوانده شده‌اند، ابن‌زبعرى گفت:
اگر چنين باشد، پس فرشتگان، مسيح و عزير كه معبود ما، نصارا و يهودند، هيزم دوزخ‌اند! پيامبر صلى الله عليه و آله در پاسخ بدو گفت: همه آن‌ها (جز خدا) كه مى‌پسندند معبود واقع شوند، با پرستندگانشان شيطانى‌اند. [2] در مجمع‌البيان، تفصيلِ داستان چنين آمده است: چون آيات 98- 100 انبياء/ 21 نازل شد، وى نزد پيامبر صلى الله عليه و آله آمد و گفت: اى محمد! آيا گمان ندارى كه عزير و عيسى، مردانى صالح و مريم زنى نيكوكار بودند؟ چون پيامبر صلى الله عليه و آله پاسخ مثبت داد، پرسيد: اينان‌كه به جاى خدا پرستيده مى‌شوند، آيا در آتش دوزخ‌اند؟ در پاسخ به او، خداوند آيه 101- 102 انبياء/ 21 را فرود آورد: «إنَّ الّذين سَبَقَت لَهُم مِنّا الحُسنى‌ أُولل- ك عَنها مُبعَدون* لايَسمَعونَ حَسِيسَها و هُم فِى مَا اشْتَهتْ أَنفُسُهمْ خلِدونَ‌/ همانا كسانى‌كه از پيش، وعده نيكو/ بهشت‌] به ايشان داده‌ايم، اينان از آن دوزخ دورشدگانند. آواى آن آتش دوزخ را هم نشنوند، و ايشان در آن‌چه دل‌هايشان بخواهد و آرزو كنند، جاويدانند». بدين طريق، عيسى، عزير و مريم و ملائكه كه به جاى خدا پرستيده مى‌شدند، در حالى كه خود ناخرسند بودند، مستثنا شدند. [3]
4. قرطبى‌ [4] به نقل از ماوردى، مقصود از «ظالمون» را در آيه 8 فرقان/ 25 ابن‌زبعرى دانسته است: «و قالَ الظلِمونَ إِن تَتَّبِعونَ إلّارَجُلًا مَسحُوراً/ و ستم‌كاران گفتند: جز مردى مسحور را پيروى نمى‌كنيد».
منابع‌
الاستيعاب فى معرفة الاصحاب؛ اسدالغابة فى معرفة الصحابه؛ الاشتقاق؛ الاصابة فى تمييز الصحابه؛ الاغانى؛ البداية و النهايه؛ تاريخ الامم و الملوك، طبرى؛ تفسير مبهمات القرآن؛ جامع‌البيان عن تأويل آى القرآن؛ الجامع لاحكام القرآن، قرطبى؛ جمهرة انساب‌العرب؛ السيرة النبويه، ابن‌هشام؛ الطبقات الكبرى؛ غررالتبيان فى من‌لم‌يسم فى القرآن؛ مجمع‌البيان فى تفسير القرآن؛ المغازى؛ المنمق.

[1]. مبهمات القرآن، ج2، ص 167
[2]. جامع‌البيان، مج10، ج 17، ص 126- 127
[3]. مجمع‌البيان، ج 7،ص 102- 103
[4]. تفسير قرطبى، ج13، ص 6

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 310

صيغة PDF

شهادة

الفهرست