اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 303
ابن امّ مكتوم سيد عليرضا واسعى ابن امّ مكتوم: عبداللّه
(عمرو[1]) بن قيس بن زايدةبناصم، از
بنىعامربنلوى، مؤذن پيامبر صلى الله عليه و آله نام مادر او عاتكه، ام
مكتوم دختر عبداللهبن عنكشه است.[2] عبداللّه پسر دايى خديجه[3] و از نخستين اسلام آورندگان به شمار مىرود[4] كه در كودكى نابينا شد. برخى اين حديث قدسى را درباره او دانستهاند
كه خداوند فرمود: هرگاه چيز ارزشمندى از بندهام بگيرم، پاداشى جز بهشت براى او
نمىيابم.[5] از زندگى وى در مكّه بيش از اين
اطلاعى در دست نيست. برپايه روايتى، ابناممكتوم نخستين صحابى رسولخدا بود كه با
مُصعببنعمير پيش از هجرت پيامبر صلى الله عليه و آله وارد يثرب شد تا مردم آنجا
را با قرآن آشنا كند؛[6]
گرچه از واقدى نقل است كه اندكى پس از بدر، به مدينه هجرت كرد.[7] او و بلال در مدينه، اذانگوى پيامبر
صلى الله عليه و آله بودند و هريك پيشتر مىرسيد، اذان مىگفت و ديگرى هنگام نماز
اقامه مىگفت.[8] بر پايه روايتى، حضرت فرمود: در ماه
رمضان] چون بلال شبانگاه ندا مىدهد، بخوريد و بياشاميد تا زمانى كه عبداللَّه
ندا در دهد.[9] عبدالله از علاقهمندان به
پيامبر صلى الله عليه و آله بود. در غزوه احد، وقتى شايعه قتل پيامبر در مدينه
پيچيد، وى كه به جاى حضرت در مدينه نماز مىگزارد، بهتندى فراريان را سرزنش كرد (1) (2) 1 و. الطبقات، ج 4،ص 155 [3]. جمهرةانسابالعرب، ص 171 [4]. الاستيعاب، ج 3، ص119 [5]. الطبقات، ج 4، ص156 [6]. الطبقات، ج 4، ص156 [7]. الاستيعاب، ج 3، ص119 [8]. تاريخ يعقوبى، ج2، ص 42 [9]. الطبقات، ج 4، ص156
اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 303