اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 297
درست ميان خود و برادرانش
را به شيطان نسبت مىدهد: «أَنْ نَزَغَ
الشَّيطنُ بَينِى و بَينَ إِخوتِى». (يوسف/ 12، 100) حضرت
موسى نيز درگيرى يكى از دشمنانش را با وى كه به قتل او انجاميد، محصول تلاش شيطان
مىداند: «قَالَ هذا مِن عمِل الشَّيطنِإنّهُ عَدوٌّ مُضلٌمُبينٌ». (قصص/ 28، 15) به همين جهت، به همگان سفارش مىكند كه با يكديگر
نيكو سخن بگويند تا شيطان نتواند ميان آنان آتش دشمنى برافروزد: «قُل لِعبَادِى يَقولوا الَّتِى هِىَ أَحسنُ إِنَّ الشَّيطنَ
يَنزغُ بَينَهم». (اسراء/ 17، 53) اين كوشش شيطانى از طريق شراب و قمار نيز پىگيرى
مىشود: «انَّما يُريدُ الشَّيطنُ أَن يوقِعَ بينَكُمُ العَدَ وةَ
والبَعْضَآءَ». (مائده/ 5، 91) شياطين با
ايجاد زمينه مجادله نيز مىكوشند حقگويان را به اطاعت خويش وادارند يا به تشنّج
دامن زنند: «إِنَّ الشَّيطِينَ لَيوحونَ إلى أَولِيآل- هم لِيُجدلِوكُم و
إن أطَعتُموهم إنّكم لَمشرِكون». (انعام/ 6، 121) نيز حج/
22، 3؛ افزون بر آن، با ابلاغ سخنان زيبا و فريبنده به دشمنان انبيا، در مقابله با
تبليغ حق مىكوشند. (انعام/ 6، 112) شياطين، آدمى را هنگام انتخاب حق بر باطل، به
ترديد مىافكنند و در مسير حيات معنوى بهرهزنى مىپردازند. آنان از اين راه
آدميان را حيران و مذبذب مىسازند. (انعام/ 6، 71) 15. داورى بردن نزد طاغوت:
ابليس و دستياران وى در جهت تحكيم پايههاى حكومت طاغوت كه به اجراى فرمانهاى
الهى گردن نمىنهند، مىكوشند و مؤمنان را به داورىبردن نزد آنان فرا مىخوانند: «يُريدونَ أَن يَتحاكَموا إِلى الطغوتِ و قَد أُمِروا أَن
يَكفُروا بهِ و يُريدُ الشَّيطنُ أَن يُضِلَّهم ضَللًا بَعيداً». (نساء/ 4، 60) 16. توسعه ربا: شيطان با
ايجاد ترديد و مشابه دانستن ربا و بيع، قدرت تشخيص درست را ازبين برده، ربا را
مىگستراند[1]:
«الَّذِينَ يَأكُلونَ الرِّبَواْ لَايَقومونَ إِلَّا كَما يَقومُ الَّذِى
يَتخبَّطُهُ الشَّيطنُ مِنالمَسِّ». (بقره/ 2، 275) 17. وعده فقر براى جلوگيرى
از انفاق: «الشَّيطنُ يَعدِكُم الفَقَر».
(بقره/ 2، 268) گرفتارى بسيارى در دام
ابليس بهرغم محدوديّت گستره
فعّاليّت و كوشش ابليس و يارانش و نداشتن هيچ گونه سلطه بر آدميان، بسيارى با سوء
اختيار خويش، به دام او گرفتار آمده و دچار گمراهى شدهاند؛[1]. الميزان، ج 2، ص412
اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 297