ابوالفتوح رازى نيز جزء اين دسته از بزرگان است و برخى از نظريات علما را در تفسير خود در مورد اين آيات آورده است كه در اينجا به چند نمونه از اين گونه آيات اشاره مى شود:
۱. آيه سوم سوره مائده: «الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا...» . سوره مائده به اتفاق همه علما، مدنى است؛ ولى برخى نزول اين آيه را در عرفات دانسته اند، پس مكى است. البته ايشان به نقد اين نظريه پرداخته است. [1]
۲. آيه هاى ۱۱۳ و ۱۱۴ سوره توبه: «ما كانَ لِلنَّبِيِّ وَالَّذِينَ آمَنُوا أَنْ يَسْتَغْفِرُوا...» . شيخ ابوالفتوح مى نويسد: بعضى مفسران گفته اند اين آيه در شأن ابوطالب عموى پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شده كه پيامبر صلى الله عليه و آله هنگام مرگ او به بالينش آمد و گفت: «يا عم إنك أعظم الناس علىّ حقاً و أحبّهم إلىّ»، و خواست كه ابوطالب شهادتين را بگويد؛ ولى ايشان ابا كرد و اين آيه (در مكه) نازل شد.
ايشان در ادامه مى افزايد: اين نقل باطل است؛ از آنجا كه اتفاق است كه اين سوره، آخر عمر پيامبر نازل شده است. [2]

علم قرائات

يكى از مباحث علوم قرآنى تأثيرگذار در تفسير، كه ابوالفتوح رازى در كتاب خود به آن توجه كرده و در اين رساله از آن يادى نشده، علم قرائات است. هر چند اين مبحث جداى از تفسير مطرح نشده است، اما ابوالفتوح به مناسبت و در ضمن آيات، قرائات گوناگون را مطرح مى كند؛ مثلاً در آيه شريف: «ما نُنَزِّلُ الْمَلائِكَةَ إِلاّ بِالْحَقِّ» گفته است: حمزه، كسايى و حفص بن عاصم، «نُنزل» را به نون خوانده اند به صورت جمع؛ زيرا خبر از خداوند متعال بر سبيل تعظيم باشد، اما ديگر قاريان با «ت» (تنزل) خوانده اند

[1] روض الجنان، ج ۴، ص ۱۰۶.

[2] همان، ج ۶، ص ۱۲۶.