اسم الکتاب : تفسير پژوهي ابوالفتوح رازي المؤلف : ایازی، سید محمد علی الجزء : 1 صفحة : 376
از دلايل ديگر او بر حدوث قرآن، اين است كه قرآن مُنْزَل است و «آنكه منزل باشد، قديم نبود و نزول بر قديم روا نباشد». [1] همچنين سخن گفتن خداوند با حضرت موسى عليه السلام را دليل بر حدوث كلام الهى مى داند؛ زيرا «آن را كه وقت وجود و حدوث معلوم باشد، قديم نبود...». [2] از دلايل ديگر حدوث قرآن، «تمام شدن كلمه ربّ» [3] و «نزول قرآن به زبان عربى» است. [4]
اكتساب معارف
اصحاب معارف منكر وجوب و برهان در معارف اكتسابى اند؛ ابوالفتوح در بطلان مذهب آنان، مطالبى آورده است كه به برخى اشاره مى كنيم: «وَ إِنْ يُهْلِكُونَ إِلاّ أَنْفُسَهُمْ وَ ما يَشْعُرُونَ» [5] «در آيه دليل است بر اصحاب معارف؛ براى آنكه خداى گفت: ايشان خود را در هلاك، كه عقاب دوزخ است، نهاده اند و نمى دانند. اگر معارف ايشان ضرورى نبود، خداى تعالى نگفتى كه نمى دانند». [6] وى در جاى ديگرى هم مى گويد: « «إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَ إِنْ هُمْ إِلاّ يَخْرُصُونَ» [7] در آيه دليل است بر بطلان قول اصحاب معارف؛ براى آنكه حق تعالى گفت ايشان تابع گمان اند و علم، به خلاف ظن باشد». [8]
عدل
محور بحث عدل، مسئله جبر و تفويض است و سخن شيخ در اين زمينه، ذيل چند