اسم الکتاب : تفسير پژوهي ابوالفتوح رازي المؤلف : ایازی، سید محمد علی الجزء : 1 صفحة : 339
نويسنده پس از دفاع از روانى و ساده بودن نثر ابوالفتوح چنين مى گويد: «با اينكه تفسير ابوالفتوح را به جهاتى بايد در رديف آثار علمى قرن ششم محسوب داشت و با وجود مطالب و معانى بزرگ و متنوعى كه مصنف پيش چشم داشته و از نظر فهم و درك معانى و تحليل و تجزيه و استدلال و استنباط آن مطالب پيچيده كلامى و فلسفى و الهى ناگزير به بسط مقال و ورود در لغات و تركيبات و اصطلاحات تازه بوده، با اين همه، جانب سادگى و روانى عبارات نگه داشته شده و اگر گهگاهى اسجاع و تجنيس در خلال آن به چشم مى آيد، بايد منصفانه قضاوت نمود كه آن نيز تصنعى نبوده و دور از اخلال معانى به روانى و سادگى برگزار شده است و ما را گريزى نيست جز اينكه بگوييم نثر ابوالفتوح، به ويژه نثر مربوط به قصص، نثرى است مرسل به تبعيت و تقليد از نثر قديم در صرف و نحو لغات پارسى و شيوه تركيب و جمله بندى تأليف شده و بيشتر سبك كتابهاى قرن پنجم و روش و سليقه نويسندگان آن زمان را به كار برده». [1] تفسير ابوالفتوح ادامه دهنده سنت تفسيرهاى قصصى يا قصه گويى است كه در شيوه تفسيرنويسى فارسى نمونه هاى ممتازى چون ترجمه تفسير طبرى و تفسير سورآبادى دارد. بنابراين طبيعى است كه ابوالفتوح در تبعيت از اين سنت پارسى، بر تفاسير فارسى پيش از خود توجه داشته باشد. او از طرفى، به كتابهاى قصصِ غيرِ فارسى همچون عرائس البيان ثعلبى نيشابورى توجه دارد و از سوى ديگر تفسير او صبغه قصه گويى دارد؛ چرا كه ابوالفتوح واعظى برجسته بود و گرايش طبيعى به ذكر قصص داشت. [2] با وجود اين، برخى معتقدند با اينكه ابوالفتوح به مناسبتهاى مختلف در تفسير