اسم الکتاب : تفسير پژوهي ابوالفتوح رازي المؤلف : ایازی، سید محمد علی الجزء : 1 صفحة : 174
و نحو پارسى و تازى، شعر عرب و عجم، ادب عامه و ضرب المثلهاى عاميانه و اديبانه، باورهاى رايج در ميان مردم. البته بايد توجه داشت كه تفسيرهايى مانند روض الجنان را نمى توان با انشا و نثر گلستان و بوستان مقايسه كرد؛ زيرا در آن كتابها مجال هنرنمايى و آرايشهاى ظاهرى در اشكال مختلف ممكن بوده و در حالى كه در تفسير و ترجمه قرآن كريم چون مفسر به دنبال مقصد خاصى است كه در قالب شرح لغت، ذكر شاهد، وجوه واژگان و مسائل انجام مى گيرد و لفظ بايد در خدمت اين اهداف قرار گيرد، لذا نويسنده محدود مى شود و روال سخن گونه گون مى گردد. نوشته اى كه در پيش داريد، شرح و گزارش و تحليلى است از يكى پايان نامه هاى مربوط به تفسير روض الجنان (فصل ششم). در اين فصل مؤلف محترم پايگاه ادبى تفسير روض الجنان را بررسى مى كند و از دانشهاى ابوالفتوح رازى و به كارگيرى آن در تفسير سخن مى گويد. اين دانشها در قالب ادب خاص و ادب عام مطرح هستند. از آنجا كه پايان نامه آقاى ايرانى جنبه مقايسه و تطبيق ميان سه تفسير: ترجمه منسوب به تفسير طبرى، تفسير كشف الأسرار ميبدى، تفسير روض الجنان ابوالفتوح دارد و اين گزارش تنها متكفل قسمت آخر آن مى باشد، به شرح و تحليل اين بخشها مى پردازد و افزون بر آنچه در آن فصل آمده، نكاتى در توضيح و شرح پايگاه و جايگاه ادبى تفسير آورده است. بنابراين، جايگاه ادبى روض الجنان در دو بخش ادب خاص و ادب عام مورد بررسى و مقايسه قرار مى گيرد:
الف) ادب خاص
مراد از ادب خاص، همان تلاشهاى ادبى است كه گروه مفسران به آموختن آنها مى پردازند و كسب مهارت مى كنند؛ مانند: زبان شناسى، دستور زبان، علم بلاغت و
اسم الکتاب : تفسير پژوهي ابوالفتوح رازي المؤلف : ایازی، سید محمد علی الجزء : 1 صفحة : 174