فعلى باغ را حساب كند و خمس آن را بدهد.

س 54

- شخصى مبلغى در سال جارى، مقروض است درختى را كه در سالهاى قبل غرس نموده مى‌فروشد و قرض خود را مى‌پردازد آيا وجهى را كه از فروش درخت، بدست آورده و قرض خود را با آن ادا مى‌كند خمس دارد يا نه؟.

ج‌

- اگر سال اوّل، خمس اصل آنها را داده و در همان سال كه بحدّ كمال رسيده‌اند بفروشد و به مصرف اداء قرض خود برساند خمس ندارد و لكن اگر اوّل، خمس آنها را نداده يا در سالهاى بعد از حدّ كمال، آنها را قطع نموده يا بفروشد واجب است خمس آنها را بدهد.

س 55

- شخصى نهال درخت كبود و تبريزى و مانند آنها را مى‌كارد و موقعى كه بحدّ رشد رسيد و وقت قطع كردن آنها شد آنها را قطع مى‌كند و صرف در مؤنه مى‌كند و در ضمن خمس نهال آنها را نداده آيا بايد خمس آنها را بدهد يا خير؟.

ج‌

- در مورد سؤال چنانچه عين آنها صرف در مؤنه شود خمس ندارد اگر چه خمس نهال آنها را نداده باشد ولى اگر آنها را قطع مى‌كند و مى‌فروشد و پول آنها را صرف در مؤنه مى‌كند چنانچه خمس نهال آنها را داده باشد چيزى بر او نيست ولى اگر خمس نهال آنها را نداده باشد بايد خمس آنها را بدهد.

نگهدارى احشام بعنوان سرمايه يا مصرف شخصى‌

س 56

- شخصى قريب ده سال است مالش را تخميس نموده، و امّا حساب سال، نگاه نداشته و از جمله اموالش چند رأس گاو و گوسفند است اكنون مجدّدا در صدد تخميس، مى‌باشد حال آيا مى‌تواند فقط از اضافه تعداد گاو و گوسفند سابق، وجوه بدهد يا بايد از تمام موجودى بدهد؟.

ج‌

- اگر آنهايى كه سابق داشته و خمس آنها را داده تلف نشده باشد فقط خمس اضافه را بدهد و هم چنين اگر آنها تلف شده و اينها كه باقى است در سال تلف و از ربح سال تلف، تهيّه شده باشد. و امّا اگر از ربح سال قبل از تلف و يا سالهاى بعد از سال تلف تهيّه شده خمس تمام را، بدهد و گاو و گوسفند بمقدار شير لازم زندگى، جزء مؤنه است.