بعضى نيز" علق" را اشاره به" نطفه نر" (اسپر) مى‌دانند كه شباهت زيادى به" زالو" دارد، اين موجود ذره‌بينى در آب نطفه شناور است، و به سوى" نطفه زن" در رحم پيش مى‌رود، و به آن مى‌چسبد، و از تركيب آن دو نطفه كامل انسان به وجود مى‌آيد.

درست است كه در آن زمان اينگونه مسائل هنوز شناخته نشده بود، ولى قرآن مجيد از طريق اعجاز علمى پرده از روى آن برداشته است.

از ميان اين تفسيرهاى چهارگانه تفسير اول روشنتر به نظر مى‌رسد، هر چند جمع ميان چهار تفسير نيز بى مانع است.

از آنچه گفتيم روشن شد كه" انسان" بر طبق يك تفسير به معنى حضرت آدم و بر طبق سه تفسير ديگر به معنى مطلق انسانها است.

و به هر حال تعبير اين آيه در حقيقت پاسخى است به گفتار پيامبر ص در جواب جبرئيل كه گفت: من قرائت كننده نيستم، يعنى" از بركت پروردگار فوق العاده كريم و بزرگوار تو توانايى بر قرائت و تلاوت دارى".

[1] جمله" و ربك الاكرم" جمله اسميه استينافيه مركب از" مبتدا" و" خبر" است.