به همين دليل اميد را مى‌توان همواره به عنوان يك عامل مؤثر تربيتى در مورد افراد فاسد شناخت همچنين افراد صالحى كه در محيطهاى فاسد گرفتارند، بدون اميد نمى‌توانند خويشتن را حفظ كنند.

نتيجه اين كه انتظار ظهور مصلحى كه هر قدر دنيا فاسدتر مى‌شود اميد ظهورش بيشتر مى‌گردد اثر فزاينده روانى در معتقدان دارد، و آنها را در برابر امواج نيرومند فساد بيمه مى‌كند آنها نه تنها با گسترش دامنه فساد محيط مأيوس نمى‌شوند بلكه به مقتضاى «وعده وصل چون شود نزديك آتش عشق تيزتر گردد» وصول به هدف را در برابر خويش مى‌بينند و كوشششان براى مبارزه با فساد و يا حفظ خويشتن با شوق و عشق زيادترى تعقيب مى‌گردد.

از مجموع بحثهاى گذشته چنين نتيجه مى‌گيريم كه اثر تخديرى انتظار تنها در صورتى است كه مفهوم آن مسخ يا تحريف شود- همانگونه كه جمعى از مخالفان، تحريفش كرده‌اند و جمعى از موافقان مسخش- اما اگر به مفهوم واقعى در جامعه و فرد پياده شود يك عامل مهم تربيت و خودسازى و تحرك و اميد خواهد بود.

از جمله مدارك روشنى كه اين موضوع را تأييد مى‌كند اين است كه در ذيل آيه‌ (وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ ...) «خداوند به آنها كه ايمان دارند و عمل صالح انجام مى‌دهند وعده داده است كه حكومت روى زمين را در اختيارشان بگذارد» از پيشوايان بزرگ اسلام نقل شده است كه منظور از اين آيه‌ «هو القائم و اصحابه»: «مهدى عليه السلام و ياران او هستند» [1]

و در حديث ديگرى مى‌خوانيم: (نزلت فى المهدى عليه السلام): «اين آيه درباره مهدى عليه السلام نازل شده است».

در اين آيه مهدى عليه السلام و يارانش به عنوان‌ (الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ) «آنها كه ايمان و عمل صالحى دارند» معرفى شده‌اند، بنابراين تحقق اين انقلاب جهانى بدون يك ايمان مستحكم كه هر گونه ضعف و زبونى و ناتوانى را

[1]- بحار الانوار قديم جلد 13 صفحه 14.