57- فرق آگاهى انبياء از غيب و آنچه كاهنان و مرتاضان پيشگوئى مى‌كنند چيست؟

اين سؤال با توجه به يك نكته روشن مى‌شود و آن اينكه پيشگوئى‌هاى مرتاضان و اخبار غيبى كاهنان هيچ‌گاه اخبار مطمئن و خالى از اشتباه نبوده و نيست، گاه درست از آب درمى‌آمده و گاهى خطا، و هر دو نمونه‌هاى فراوانى دارد، بنابراين اخبار و اطلاعات آنها را هرگز نمى‌توان به عنوان علم غيب معرفى كرد، لذا گاه خود آنها نيز اعتراف مى‌كنند كه اطلاعات ما از طريق شياطين است و آنها هميشه به ما راست نمى‌گويند!

يا به تعبير ديگر آنها بر اثر رياضت، اشباحى را در افق ذهنشان از دور مى‌بينند، و اين اشباح را پيش خود تفسير مى‌كنند، گاه اين تفسيرها درست است و گاه خطا، همچون خوابهائى است كه افراد مى‌بينند كه گاه تعبير آنها درست و گاه نادرست مى‌باشد.

اين آگاهيهاى آميخته با شك و مطالب نادرست هرگز نمى‌تواند به عنوان علم غيب تلقى شود، [1]

[1]- تفسير پيام قرآن 7/ 234.