درس هفتاد و سوّم: آزمون شخصيت‌

اميرمؤمنان على عليه السلام مى‌فرمايد:

ثَلاثٌ يُمْتَحَنُ بِهَا عُقُولُ الرِّجالِ هُنَّ المالُ وَالْوِلايةُ وَالْمُصِيبَةُ [1]

ترجمه‌

سه چيز است كه عقل افراد با شخصيت با آن امتحان مى‌شود: ثروت، مقام، مصيبت.

شرح كوتاه‌

آزمون‌هاى خداوند، وسيله تكامل‌ها و پيشرفت‌هاست، و مواد خاصى ندارد، بلكه با هر وسيله‌اى ممكن است اين آزمون صورت گيرد، ولى سه ماده از همه مهم‌تر است، به هنگامى كه مال و ثروتى به دست انسان مى‌آيد آيا عقل خود را گم مى‌كند و هوش از دست مى‌دهد يا نه؟

و به هنگامى كه مقامى به او سپرده مى‌شود آيا ظرفيت او چنان است كه همه چيز را فراموش مى‌نمايد يا نه؟

و نيز هنگامى كه حادثه ناگوارى براى او رخ مى‌دهد، آيا در اين موقع جزع و فزع آغاز مى‌كند و خود را مى‌بازد و زبان به ناشكرى مى‌گشايد يا نه؟

اين مهم‌ترين چيزهايى است كه انسان با آن آزمايش مى‌شود.

[1] غرر الحكم مادءه ثلاث.