كار مى‌گيرند؛ زيرا دعاى به اين بزرگى بدون اقدام عملى، به شوخى شبيه‌تر است، تا جدّى! شخص ترسو و بزدلى كه هيچ اقدامى براى بدست آوردن شجاعت نكرده، هرگز به خود اجازه نمى‌دهد كه تقاضاى فرماندهى ارتش يك كشور را داشته باشد!

انسان فاسق بى تقوايى كه قدمى در راه اصلاح خويشتن برنداشته، هرگز سوداى امام‌المتّقين بودن را در سر نمى‌پروراند! بنابراين، در هر موردى كه تقاضايى از خداوند متعال مى‌كنيم و خواسته‌اى از آن قادر مطلق داريم، بايد به دنبال دعا و مناجات و نيايش، نهايت تلاش و كوشش و توان خود را نيز صرف تحقّق آن بنمائيم، و نسبت به آنچه خارج از توان ماست، چشم به لطف و امدادهاى او داشته باشيم. با توجّه به اين مطلب، دعا نه تنها عامل ركود نخواهد بود، بلكه انگيزه‌اى قوى براى حركت و تلاش است.

ب- «امام المتّقين» افتخارى بزرگ!

هر چند پيشوايى يك جمعيّت- با قطع نظر از اعتقادات و برجستگيهاى آنان- نشانگر قابليّتهاى در خور ستايش در آن پيشوا و امام است؛ ولى رهبرى يك جمعيّت و ملّت عقب مانده و بى فرهنگ و دور از تعاليم الهى، افتخار محسوب نمى‌شود؛ بلكه ممكن است ضدّ افتخار به شمار آيد؛ زيرا حتماً بين اين رهبر و آن انسانهاى عقب مانده مشتركاتى وجود داشته كه آنها اين شخص را به عنوان رهبر و پيشواى خود پذيرفته‌اند! امّا بدون شك پيشواى انسانهاى پرهيزكار شدن، و امامت انسانهاى صالح و پاك را پذيرفتن، و بدست آوردن رهبرى انسانهاى برگزيده و شايسته، افتخارى بس بزرگ محسوب مى‌شود. بدين جهت، عبادالرّحمن آن را آرزو مى‌كنند.

ج- رهبرى گروهى!

سؤال: با توجّه به اين كه جمله «و اجعلنا» به صورت جمع ذكر شده، مناسب بود كه‌