وَادْخُلِى جَنَّتِى؛ اى روح آرام يافته! به سوى پروردگارت باز گرد، در حالى كه هم تو از او خوشنودى و هم او از تو خوشنود است. پس در سلك بندگانم در آى، و در بهشتم وارد شو!»

طبق اين آيات شريفه، انسان زمانى به حقيقت عبوديّت مى‌رسد كه مرحله «نفس امّاره» و «نفس لوّامه» را با موفقيّت پشت سر بگذارد، و به مقام شامخ «نفس مطمئنّه» برسد؛ يعنى، به جايى برسد كه بيمه الهى شود و شيطان راهى بر او نداشته، و روحش آرام گرفته باشد. [1]

ج- در آيه 53 سوره اسراء سومين نشانه بندگى را چنين معرّفى مى‌كند:

«وَ قُلْ لِعِبَادِى يَقُولُوا الَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ الشَّيْطَانَ يَنْزَغُ بَيْنَهُمْ إِنَّ الشَّيْطَانَ كَانَ لِلْإِنْسَانِ عَدُوّاً مُبِيناً؛ به بندگانم بگو: سخنى بگوييد كه بهترين باشد؛ چرا كه شيطان (به وسيله سخنان ناموزون) ميان آنها فتنه و فساد مى‌كند؛ هميشه شيطان دشمن آشكارى براى انسان بوده است!»

كنترل زبان از ديگر نشانه‌هاى بنده واقعى خداست؛ بنابراين، كسانى در صفّ بندگان خداوند جاى دارند كه توانايى كنترل زبان خويش را داشته باشند و از سخنان ناموزون پرهيز كنند.

4- «رحمان» از صفات خداوند متعال است، همانگونه كه «رحيم» نيز از صفات اوست. مفسّران تفاوت‌هاى مختلفى براى اين دو ذكر كرده‌اند؛ امّا معروفترين فرق اين است كه؛ رحمان رحمت عامّه پروردگار مهربان است كه شامل تمام انسانها-

[1]. از آيات قرآن مجيد استفاده مى‌شود كه نفس انسان داراى سه مرحله است:

الف- «نفس امّاره» يعنى روح سركش كه پيوسته انسان را به زشتيها و بديها دعوت مى‌كند، و شهوات و فجور را در برابر او زينت مى‌دهد.

ب- «نفس لوّامه» روحى است بيدار و نسبتاً آگاه، هر چند هنوز در برابر گناه مصونيت نيافته، و گاه لغزش پيدا مى‌كند.

ج- «نفس مطمئنّه» كه در آيات مورد بحث به آن اشاره شده، يعنى روح تكامل يافته‌اى كه به مرحله اطمينان رسيده، و نفس سركش را رام كرده، و به آسانى لغزش براى او امكان‌پذير نيست (شرح بيشتر پيرامون اين سه مرحله را در تفسير نمونه، جلد 25، صفحه 281 به بعد مطالعه فرماييد).