باعث خروج آدم و نسل او از بهشت شده بود؟ [1] مگر انسان نشنيده بود كه اين شيطان قسم ياد كرده است كه تمام سعى خود را در انحراف انسان انجام دهد؟ [2] پس چرا آدمى با شناخت كافى از شيطان همچنان فريب وعده‌هاى باطل و دروغين او را خورده، كلام خدا را رها مى‌سازد؟!

شرح و تفسير

«الَمْ تَرَ كَيْفَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرَةٍ: اى پيامبر و اى انسانى كه اين آيات الهى را مى‌شنوى! مگر مشاهده نكردى كه خداوند چگونه براى كلمه‌ «طيّبه» به درختى مثال زده است؟ اين درخت داراى پنج ويژگى مهم است:

1- «طَيِّبَةٍ»؛ نخستين ويژگى اين درخت اين است كه پاك و پاكيزه و خوشبو است. برخى از درختان همه قسمت‌هاى آن قابل استفاده و خوش منظر و خوش بو است. شاخه‌ها، برگ‌ها، ساقه‌ها، ريشه‌ها، ميوه‌ها، و حتّى شيره آن؛ ولى برخى از درختان ميوه‌اى تلخ، ريشه‌اى گنديده، منظره‌اى زشت و ناخوشايند، برگهايى بى رمق، شاخه هايى نا موزون و شيره‌اى تلخ دارند.

درختى كه آيه شريفه به آن مثال زده است از جمله درختان پاك و پاكيزه است.

2- «اصْلُها ثابِتٌ»؛ ويژگى ديگر اين درخت اين است كه ريشه آن در زمين مستحكم است. يكى از قدرت‌نمايى‌هاى پروردگار اين است كه تناسبى بين شاخه‌ها و ريشه‌هاى هر درختى برقرار كرده است. درخت هر مقدار داراى شاخه‌هاى بلندتر و سنگين‌تر باشد، ريشه‌هاى آن فراوان‌تر و در اعماق زمين بيشتر نفوذ مى‌كند؛ به گونه‌اى كه اين ريشه بسان طناب‌هاى مختلف آن درخت را در مقابل طوفان حفظ مى‌كند.

[1]- ر. ك. به آيه 36 سوره بقره.

[2]- آيه 16 و 17 سوره اعراف به اين مسئله اشاره دارد.