هيچ چيز مانع قبول انفاقهاى آنها نشد، جز اينكه آنها به خدا و پيامبرش كافر شدند، و نماز بجا نمى‌آورند جز با كسالت، و انفاق نمى‌كنند مگر با كراهت.

اين آيه نيز ايمان را شرط قبولى اعمال مى‌داند. بنابراين، آيات مذكور و ديگر آيات و روايات فراوانى- كه از معصومان عليهم السلام به ما رسيده است- ايمان را شرط صحّت و كمال اعمال مى‌دانند همچنين بنابر آيات و روايات، ولايت نيز شرط كمال، بلكه شرط صحّت اعمال شمرده شده است.

چرا ايمان و ولايت شرط صحّت اعمال است؟

به عبارتى، چرا خداوند كارهاى خوب و بد كفّار را جداگانه محاسبه نمى‌كند؟

يعنى بدين ترتيب كه پرونده كارهاى زشت و ناشايست آنها جدا محاسبه شود و بر اساس آن مجازات صورت گيرد و پرونده كارهاى خوب و شايسته آنها نيز جدا محاسبه شود و بر اساس آن جزاى نيك داده شوند.

پاسخ: در روايات و آياتى كه ايمان و ولايت را شرط صحّت اعمال دانسته‌اند، جواب اين سئوال آمده است.

در روايتى كه قبلًا در اين باره گذشت امام عليه السلام چنين فرمودند: «وَ لَمْ يَعْرِفْ وِلايَةَ وَلِىِّ اللَّهِ فَيُواليهِ وَ يَكُونَ جَميعُ اعْمالِهِ بِدِلالَتِهِ الَيْهِ» بر اساس اين روايت، راز و رمز اشتراط ايمان و ولايت اين است كه انسان كارها و اعمال شايسته را به راهنمايى و هدايت بزرگان دين انجام دهد و از مسير خاصّى كه آنها بيان مى‌كنند حركت كند.

وقتى انسان ولايت خداوند و رسولش را پذيرفت، ديگر خودسرانه و با هوى و هوس كار نمى‌كند، بلكه سعى مى‌كند در خط ولايت حركت كند؛ زيرا اعمال نيك داراى شرايط، موانع، مقدّمات و مقارناتى است كه اگر طبق نظر امامان معصوم عليهم السلام انجام نشود عمل نيك منظور نخواهد شد.

مَثَل انسانهاى بى ايمان كه كارهاى نيك انجام مى‌دهند، مَثَل انسانهاى بيمارى‌