است، يا در ابتداى آيه جمله‌اى بايد در تقدير گرفت تا آيه فوق خبر آن تلقّى شود.

و يا اينكه صدر آيه مبتداست و خبر آن حذف گرديده است.

به عقيده ما «خبر» آيه فوق، حذف شده است. به منظور روشن شدن اين مطلب نخست ذكر مقدّمه‌اى لازم است.

مراحل چهارگانه قبل از ولادت‌

آدمى چهار مرحله را طى مى‌كند تا انسان مى‌شود:

در مرحله نخست، انسان خاك بوده است، سپس اين خاك در پاى بوته يا درختى ريخته مى‌شود و جزء آن گياه و درخت مى‌گردد. اين درخت و گياه طعمه حيوانى مى‌گردد و جزء بدن آن حيوان محسوب مى‌شود. انسان از گوشت اين حيوان تغذيه مى‌كند و آن گوشت تبديل به بدن انسان مى‌گردد.

اين چهار مرحله را به صورت ديگر نيز مى‌توان بيان كرد كه: انسان روزى خاك بوده است (مرحله اوّل)، طبيعتاً خاك قابل تغذيه انسان نيست، بايد تبديل به گياه يا حيوانى گردد (مرحله دوم)، در مرحله سوم، گياه يا حيوان به نطفه انسان تبديل مى‌شود؛ نطفه در مراحل ابتدايى جنين، رشد نباتى دارد؛ زيرا حسّ و حركت ندارد، بلكه فقط رشد مى‌كند. پس از چهار ماهگى كه داراى حسّ و حركت مى‌شود، مرحله چهارم آغاز مى‌گردد و تا قبل از تعلّق روح انسانى اين مرحله، ادامه مى‌يابد.

شاعر معروف نيز اين چهار مرحله را در چهار مصرع خلاصه كرده، مى‌گويد:

اين چهار مرحله عجايب فراوانى دارد كه مرحله جنين از عجيب‌ترين آن‌ها است.