باطل يك موجود عدمى است؛ يك پندار و خيال است؛ ليكن لباس حق را مى‌پوشد همانند كف‌هاى روى آب ظاهر پرفريب و باطن توخالى دارد.

جالب اينكه باطل هم اگر كارى در راه بطلان خويش انجام دهد، از بركت حق است. افراد متقلّب- كه كارشان تقلّب است- تا خود را در لباس و شكل انسان‌هاى معتبر جلوه ندهند، موفّق به انجام كار باطل خود نمى‌شوند، همچنين انسان‌هاى دروغگو، اگر قيافه حق به جانب نگيرند و خود را راستگو معرّفى نكنند، كسى حرف آنها را نمى‌پذيرد. شخص منافق تا لباس انسان صالح را نپوشد، دشمن تا در لباس دوست درنيايد، كف تا بر روى آب قرار نگيرد و خلاصه همه باطل‌ها تا در كنار حق قرار نگيرند، جولانى نخواهند داشت.

بنابراين، باطل يك امر عدمى است و وجودش وابسته به حق؛ ولى حق يك امر وجودى است و منبع بركات و منافع و آثار فراوانى براى انسان است.

حق و باطل از نگاه آيات و روايات‌

از آنجا كه مهمترين بحث زندگى انسان، مسئله‌ «حقّ و باطل» است و اين مقوله در زندگى همه انسان‌ها با هر نوع گرايش فكرى جايگاه ويژه‌اى دارد، شايسته است از نگاه آيات و روايات به بررسى اين دو بپردازيم.

در قرآن مجيد از حق و باطل زياد سخن به ميان رفته است. كلمه حق 244 بار تكرار شده است؛ در حالى كه كلمه باطل تنها 26 بار استعمال گرديده است. اين نسبت نشانگر اين است كه قرآن مجيد خود يكى از مصاديق مهم حق است.

مصاديق حق چيست و كيست؟

در قرآن و روايات مصاديق مختلفى براى حق بيان شده است كه تنها به چند نمونه از آن اشاره مى‌شود:

1- بالاترين و والاترين مصداق حق- كه در واقع جامع تمام مصاديق حق است- ذات مقدّس خداوند عالم است كه او عين واقعيّت و هستى مطلق است.